شـهرکرد - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد

زبان و مردم

زبان مردم بومـی شـهرکرد فارسی هست که با لهجه دهکردی تکلم مـی‌شود.[۲] مردم بومـی شـهرکرد دارای لهجه‌ای خاصی هستند کـه با وجود مفهوم بودن واژگان آن به منظور افراد غیر بومـی، کلمات آن دارای آهنگ ادای خاصی هست که لهجه دهکردی را از گویش معیـار فارسی متمایز مـی‌سازد. لهجه دهکردی سرشار از واژه‌های بسیـار قدمت داری هست به‌طوری‌که پسوند 'اولی' (OLE) درون حال حاضر فقط درون لهجهٔ دهکردی رایج است، به‌طور مثال درون این لهجه بـه خاک‌آلود، «خاکولی» مـی‌گویند،[۱۸][۱۹] حتما دانست اگرچه شـهرکرد درون ردیف شـهرهای بزرگ قرار نمـی‌گیرد اما بـه دلیل مرکز استان بودن، مردم مـهاجر زیـادی را از دیگر شـهرها و مناطق استان و استان‌های همجوار بـه خود جلب کرده‌است. درون شـهر مـی‌توان بسیـاری ازانی را یـافت کـه که هر کدام با گویش‌ها و لهجه‌های خود صحبت مـی‌کنند و این ویژگی شـهرهای مـهاجرپذیر است.[۲۰]
در هر حال مردم شـهرکرد بر خلاف تصور عام کردی تکلم نمـی‌کنند و مانند اکثر ساکنین منطقه چهار محال (از استان چهار محال و بختیـاری)مانند شـهرهای هفشجان، فرخ‌شـهر و بروجن بـه زبان فارسی تکلم مـی‌کنند.[۶] به جرئت مـی‌توان استان چهارمحال و بختیـاری را یکی از پربارترین استان‌های ایران از لحاظ داشتن زبان‌ها و لهجه‌های متنوع و اصیل دانست.به‌طور کلی اکثر مردم منطقه چهارمحال از این استان بـه زبان فارسی«دهکردی،بروجنی،هفشجانی،قهفرخی و عامـیانـه» تکلم مـی‌کنند.در شـهرستان‌های سامان،بن و برخی از شـهرها و روستاهای شـهرستان‌های شـهرکرد و بروجن ترکی قشقایی و ترکی متمایل بـه ترکی آذربایجانی رایج است.[۲۱] بر پایـه تحقیقات پروفسور گرهارد دوئرفر گویش‌های ترکی رایج درون چهارمحال درون گروه زبانی اوغوزی مـیانـه و جنوبی قراردارد، همچنین زبان ترکی رایج درون فرادنبه و شـهرکیـان، از بکرترین لهجه‌های زبان ترکی درون ایران مـی‌باشد.[۲۲] درون برخی مناطق دیگر همچون /شـهرهای هارونی و سورشجان مردم بـه زبان لری بختیـاری یـا گویش بختیـاری آمـیخته با فارسی محلی تکلم مـی‌نمایند. مردم این‌گونـه مناطق را از گروه نژادهای فارس-لر مـی‌شناسند.[۲۳] اکثر مردم منطقه بختیـاری«منطقهٔ مجاور استان خوزستان» نیز بـه زبان لری بختیـاری تکلم مـی‌کنند.[۲۴]

صنعت و اقتصاد

اقتصاد سنتی شـهرکرد مبتنی بر قالی بافی، نمد مالی، گیوه دوزی، قفل‌سازی چالشتر و کوره‌های آجرپزی هست که امروزه با توجه بـه صنعتی تر شدن جامعه از اهمـیت آن کاسته شده‌است. درون حال حاضر صنایع بزرگ و کارخانـه‌های مـهمـی درون نزدیکی شـهرکرد واقع شده‌اند کـه عده زیـادی از ساکنان شـهرکرد و حومـه درون آن‌ها مشغول بـه کار هستند، مـهم‌ترین این صنایع عبارتند از:

• فولاد زاگرس شـهرکرد
• لوازم خانگی برفاب شـهرکرد
• سیمان شـهرکرد
• گاز کربنیک شـهرکرد
• نساجی حجاب شـهرکرد
• صنایع شیر و لبنی شـهرکرد

همچنین تعداد زیـادی از ساکنان شـهرکرد درون مشاغل خدماتی دولتی و خصوصی مشغول بـه کار هستند.

کارخانـه سیمان شـهرکرد

کارخانـه سیمان شـهرکرد درون قلب زاگرس مرکزی درون استان چهار محال و بختیـاری و در ۳۵ کیلومتری شـهرکرد درون سال ۱۳۸۷ بـه بهره‌برداری رسید. این واحد تولیدی با دسترسی بـه معادن بسیـار غنی، شرایط منحصر بفردی را درون بین تولیدکنندگان داخلی بـه خود اختصاص داده و با اتکاء بـه تجارب ارزشمند مدیران، مـهندسین و کارکنان و بکارگیری پیشرفته‌ترین تکنولوژی و ماشین آلات مدرن قادر بـه تولید انواع سیمانـهای ۴۲۵–۱، ۵۲۵–۱، تیپ II و تیپ V با مقاومت‌های بسیـار بالا گردیده‌است.[۲۵]

در سال ۱۳۹۲، کارخانـه سیمان شـهرکرد به منظور دومـین سال متوالی مقام نخست تولید سیمان کشور راب کرد.[۲۶][۲۷]

مکان‌های مذهبی

امام‌زاده‌ها

امام زاده دوخاتون شـهرکرد درون مرکز شـهر واقع هست و درون قدیم هسته اصلی شـهر بوده‌است.

امامزاده سبزپوش شـهرکرد درون غرب شـهرکرد واقع است.

سقاخانـه‌ها

سقاخانـه ارباب مـیرزا

مسجد خان

مصلی بزرگ امام خمـینی شـهرکرد

مصلی بزرگ امام خمـینی شـهرکرد درون زمـینی بـه وسعت ۲۲٬۰۰۰ متر مربع ساخته شده کـه مساحت زیر بنای مجتمع و مصلا ۳۳۷۴۳ متر مربع است. این مجموعه دارای ۵ کاربری فرهنگی بنام‌های مصلای نماز جمعه –مجموعه فرهنگی مـهدیـه- کتابخانـه – سالن اجتماعات و پژوهشکده قرآنی مـی‌باشد. قسمت‌های مختلف این مجموعه عبارتند از:

• شبستان مصلی درون دوطبقه و با مساحت ۸٬۰۰۰ مترمربع ساخته شده‌است.
• ارتفاع گنبد اصلی از کف ۱۸ متر و قطر آن ۳۲٫۲۵ متر مـی‌باشد و مساحت زیر گنبد هزار مترمربع و بدون ستون هست که درون نوع خو بی‌نظیر است.
• ارتفاع گلدسته‌ها بام ۳۸ متر و از زمـین ۴۸ متر مـی‌باشد.
• تأسیسات گرمایش و سرمایش سیستم هواساز و تهویـه مطبوع طراحی شده‌است.
• مصلا دارای سه ورودی اصلی شرقی، غربی و شمالی است.
• مصلا دارای دو حیـاط یکی درون قسمت شمالی با مساحت ۱٬۸۰۰ مترمربع و دیگری درون قسمت شرقی با مساحت ۵۰۰ متر مربع است.

مراکز آموزشی و دانشگاهی

• دانشگاه شـهرکرد
• دانشگاه علوم پزشکی شـهرکرد
• دانشگاه آزاد اسلامـی واحد شـهرکرد

مکان‌های تفریحی

وجود ۲۴۰ گردشگاه، آثار تاریخی، قلعه‌ها، اماکن سیـاحتی و زیـارتی و آب و هوای مطبوع درون فصل تابستان شمار زیـادی گردشگر را رهسپار استان چهارمحال و بختیـاری بـه خصوص شـهرکرد، مرکز این استان مـی‌کند. وجود فضای سبز و سایـه سار درختان مفرح با امکانات رفاهی و بهداشتی درون روزهای گرم تابستان گردشگران زیـادی را مـیهمان بوستانـهای شـهرکرد ازجمله پارک ملت، پارک بانوان، پارک لاله (پارک ورودی شـهر)، پارک شب (عمونادر) و پارک تهلیجان مـی‌کند.[۲۸]

از جمله مکان‌های تاریخی شـهرکرد مـی‌توان بـه اتاق آئینـه شـهرکرد و موزهٔ باستان‌شناسی شـهرکرد اشاره کرد. همچنین درون نزدیکی شـهرکرد، جاذبه‌های طبیعی فراروانی وجود دارد کـه معروف‌ترین آن‌ها عبارتند از: گردشگاه چشمـه زنـه هفشجان و ارتفاعات جهان بین هفشجان درون ۱۴ کیلومتری شـهرکرد، گرداب بن (واقع درون شـهرستان بن)، پل زمان خان (واقع درون شـهرستان سامان)، چشمـه کوهرنگ، تونل و آبشار کوهرنگ، دشت لاله‌های واژگون، تالاب بین‌المللی چغاخور و تالاب گندمان[۲۹]

حمل و نقل شـهری و برون‌شـهری

اتوبوس شـهری

سازمان اتوبوسرانی شـهرکرد و حومـه به منظور خدمات‌رسانی بـه مردم ۱۵۰ دستگاه اتوبوس درون اختیـار دارد کـه در تمام مسیرهای شـهری تردد دارند.

تاکسی

علاوه بر حضور دو سیستم تاکسی بی‌سیم هماهنگ با سامانـه یکپارچه کشوری (۱۳۳) و دیگری (۱۸۰۰)، نزدیک بـه ۱٬۵۰۰ تاکسی گردشی، خط ویژه (مانند تاکسی فرودگاه و تاکسی پایـانـه مسافربری)، تاکسی بانوان، دفتر تاکسی تلفنی و مسافربرهای شخصی درون شـهر فعالیت دارند.

فرودگاه

فرودگاه شـهرکرد درون جنوب شـهر واقع شده‌است. از این فرودگاه پروازهایی درون مسیرهای ورودی و خروجی و پروازهایی هفتگی درون داخل کشور صورت مـی‌گیرد.

پایـانـه‌های مسافربری

به جهت رفاه مسافران پایـانـه‌های مسافربری شـهرکرد درون سه جهت شـهر قرار دارند کـه در این مـیان پایـانـه آزادی نقش اساسی‌تری درون جابجایی مسافر بـه سراسر کشور دارا است.

• پایـانـه مسافربری آزادی شـهرکرد درون جنوب شـهرکرد
• پایـانـه مسافربری غرب شـهرکرد (معروف بـه ترمـینال سامان) درون غرب شـهرکرد

خواندگان

• کربلا، عراق (۲۰۱۲)[۳۰]
• دوشنبه، تاجیکستان[۳۱]

نگارخانـه

منابع

پیوند بـه بیرون

• شـهرداری شـهرکرد
• شورای شـهر شـهرکرد