بندر ماهشـهر - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد

بندر ماهشـهرکشور  ایراناستان خوزستانشـهرستان بندر ماهشـهربخش مرکزینام(های) قدیمـی معشور،[۱] ماچول، ع های قدیمی بندر ماهشهر ماشول،[۲] مـهروبان،[۳] ریشـهر.[۴]سال شـهرشدن ۱۳۲۸ خورشیدیمردمجمعیت ۱۵۳٬۰۶۳آمار سال۱۳۹۰[۵]جغرافیـای طبیعیمساحت ۲۷۱۳هکتار[۷]ارتفاع از سطح دریـا ۳ متر[۸]آب‌وهوامـیانگین دمای سالانـه ۲۵+ درجه سانتی‌گراد[۹]مـیانگین بارش سالانـه ۲۳۳٫۴ مـیلی‌متر[۸]اطلاعات شـهریشـهردار مجاهد نظارات[۱۰]ره‌آورد صنایع پتروشیمـی. ع های قدیمی بندر ماهشهر خرما. ع های قدیمی بندر ماهشهر انواع ماهیپیش‌شماره تلفنی ۰۶۱–۵۲۳وبگاه mahshahr.ostan-khz.irشناسهٔ ملی خودرو  ایران ۲۴–۳۴ طتابلوی خوش‌آمد بـه شـهر

بندر ماهشَهر شـهری هست که درون جنوب استان خوزستان کشور ایران با طول جغرافیـایی ۴۹ درجه و ۱۳ دقیقه و عرض جغرافیـایی ۳۰ درجه و ۳۳ دقیقه واقع شده‌است. شـهر ماهشـهر، مرکز شـهرستان بندر ماهشـهر است. ارتفاع این شـهر از سطح دریـا حدود ۳ متر مـی‌باشد. ماهشـهر کنونی شامل دو بخش مـی‌باشد، ماهشـهر قدیم و دیگری موسوم بـه ناحیـهٔ صنعتی. بندر ماهشـهر دارای مساحت ۲۷۱۳ هکتار مـی‌باشد[۱۱] کـه بعد از اهواز وسیع‌ترین شـهرستان خوزستان است. بندر ماهشـهر دارای ۳۷۲ هکتار بافت فرسوده‌است[۷] کـه مساحت زیـادی مـی‌باشد و حدود ۱۵٪ کل مساحت شـهر است.[۱۲]

شـهرهای اطراف آن شامل:از شمال بـه اهواز، از غرب بـه شادگان، از شرق بـه رامشیر و امـیدیـه و از جنوب بـه خلیج فارس و از جنوب شرق بـه هندیجان ختم مـی‌شود. بندر ماهشـهر همچون شادگان از معدود شـهرهای ایران هست که دارای خور - شاخه‌هایی از دریـا کـه به خشکی منشعب مـی‌شوند - مـی‌باشد کـه مـهمترین آن‌ها خور موسی نام دارد کـه از نظر استراتژیک و اقتصادی بسیـار حائز اهمـیت است. خور موسی کـه در جنوب بندر ماهشـهر قرار گرفته، دارای انشعابات زیـادی هست و یکی از این انشعابات از وسط شـهر بندر ماهشـهر مـی‌گذرد. البته درون گذشته شاخه‌های دیگری هم درون شـهر داشته ولی از بین رفته‌اند. یکی از شاخه‌هایی کـه از بین رفته شاخه‌ای بوده کـه از خور اصلی شـهر - کـه هنوز موجود هست - شروع و به تقاطع خیـابان‌های باهنر و چمران کنونی ختم مـی‌گردید. (مردم بومـی بـه آن سده مـی‌گفتند).[۱۳]

این شـهر درون ۱۸ کیلومتری بندر امام خمـینی و ۹۵ کیلومتری آبادان و ۱۱۰ کیلومتری اهواز قرار دارد.

از نقاط نزدیک بـه شـهر مـی‌توان بـه بندرگاه، خور غزاله، خور سمایلی، کشتارگاه، شـهرک طالقانی، کمپ پاپلین، شـهرک شـهید رجایی، شـهرک صنعتی بندر ماهشـهر، شـهرک مدنی، شـهرک بعثت، شـهر چمران (جراحی)، منطقه ویژه اقتصادی بندر ماهشـهر، اسکله بندر امام خمـینی، سه تلون، تل کافرون و تل شکار اشاره کرد. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی بندر ماهشـهر - شامل چندین پتروشیمـی بـه نامـهای فجر (یوتیلیتی)، تخت جمشید، اروند، امـیرکبیر، بوعلی سینا، خوزستان، رجال، تندگویـان، غدیر، فن آوران، کارون، لاله، مارون و نوید زر شیمـی - مـی‌باشد کـه بندر ماهشـهر را بـه مـهم‌ترین پایگاه پتروشیمـی درون ایران تبدیل کرده‌است.

تاریخچه شـهر

شـهرستان بندر ماهشـهر یکی از بنادر قدیم کرانـه خلیج فارس مـی‌باشد. این شـهرستان درون زمان ساسانیـان و در سال ۲۳۱ مـیلادی درون زمان اردشیر اول با نام ریواردشیر کـه بعدها ریشـهر نامـیده شد بنا گردید.[۴] در سفرنامـه‌ها و تواریخ متعددی از بندر ماهشـهر با نام‌هایی همچون مـهروبان، ماچول و معشور سخن بـه مـیان آمده‌است، به منظور مثال ابن بطوطه، این بندر را «ماجول»، «عربی شده ماشول» نامـیده[۱۴] کـه به نظر سلطانی بهبهانی، همان معشور (برخی منابع: معشوق) هست که از عشر (گمرک) گرفته شده‌است (ص ۲۲۷). بـه نوشته ابن بطوطه، ماجول شـهر کوچکی بوده با زمـین‌های شوره زار و بدون درخت و سبزه، و دارای یکی از بزرگترین بازارها بوده و از رامز (رامـهرمز) بـه آنجا حبوبات مـی‌برده‌اند، و از ماجول که تا رامز از طریق بیـابان سه روز راه بوده‌است.[۲] در سفرنامـه‌ها و تواریخ متعددی از بندر ماهشـهر با نام‌هایی چون ماچول و معشور سخن بـه مـیان آمده کـه در زیر چند مورد ذکر شده‌است: در سفرنامـه ناصر خسروی قبادیـانی (۳۹۴–۴۸۱قمری) این‌گونـه گفته شده، از آنجا ( آبادان) بعد از طی ده فرسنگ بـه شـهر مـهروبان (بندر ماهشـهر) رسیدیم. شـهری بزرگ هست بردریـا نـهاده بر جانب شرقی و بازاری بزرگ دارد و جامعی نیکو اما اب ایشان از اب باران چاه و کاریز نبود کـه اب شیرین دهد. ایشان را حوض‌ها آبگیرها باشد کـه هرگز تنگی اب نبودو درانجا سه کاروانسرای بزرگ ساخته‌اند هر یک از ان چون حصاری هست محکم و عالی، درون مسجد آدینـه آنجا بر منبر نام یعقوب لیث دیدم نوشته. پرسیدم از یکی کـه حال چگونـه بوده‌است گفت کـه یعقوب لیث که تا این شـهر گرفته بود ولیکن دیگر هیچ امـیر خراسان را قوت نبوده‌است. درون این تاریخ کـه من آنجا رسیدم این شـهر بـه دست پسران اباکالنجار بود کـه ملک پارس بود؛ و خواربار یعنی ماکول این شـهر از شـهرها و ولایت‌ها بردند کـه آن جا جز ماهی چیزی نباشد و این شـهر باجگاهی هست و کشتی بندان، چون از آنجا بـه جانب جنوب بر کنار دریـا بروند ناحیت توه و کازرون باشد و من درون این شـهر مـهروبان بماندم بـه سبب آنکه بگفتند راه‌ها نا ایمن هست از آن کـه پسران اباکالنجار را با هم جنگ و خصومت بود و هر یک سری مـی‌کشتند و ملک مشوش گشته بود.[۳]

{{توضیحات مـهم دربارهٔ مـهروبان: گروهی بـه اشتباه اعتقاد دارند کـه مـهروبانی کـه در تواریخ (از جمله سفرنامـه ناصر خسرو) یـاد شده درون واقع همان جاییست کـه هم‌اکنون خرابه‌های ان درون نزدیکی هندیجان واقع است. دلیل اشتباه بودن: این هست که ناصر خسرو (که درون بالا قسمتی از سفرنامـه‌اش امده‌است) ذکر کرده کـه از عبادان یـا (آبادان کنونی) که تا مـهروبان ۱۰ فرسنگ کـه برابر هست با حدود۷۰ کیلومتر راه بوده و چون از راه ابی توسط کشتی طی شده، جایی خواهد بود حوالی بندر ماهشـهر کنونی درون حالی کـه مکانی کـه به اشتباه بعضی مواقع اعلام مـی‌شود حدود ۳۰ فرسنگ یـا ۱۸۰ کیلومتر که تا عبادان فاصله دارد.[۳]}}

هم چنین تاریخ‌نگارانی هم چون حمزه اصفهانی نام پیشین این شـهر ریواردشیر یـا (ریشـهر) نوشته‌اند. همچنین نوشته‌اند کـه گروهی از دبیران ساسانی بعد از فتح تیسفون به‌دست عرب‌ها، بـه ریشـهر (ماهشـهر) پناه بردند.[۴]

ماچول منطقه‌ای سرسبز بوده چنان‌که ابن بطوطه جهانگرد اندلسی درون سفرنامـه خود نوشته‌است: «از بندر ماچول که تا هندوان درون زیر سایـه درختان راه مـی‌رفتیم و در روز روشن از انبوهی درختان کمتر نور آفتاب را مـی‌دیدیم.» هندوان - درون اینجا - نامـی دیگر به منظور هندیجان است.[۱۵]

بندر معشور(ماهشـهر)، درون دورة صفویـه و بعد از آن اهمـیت چندانی نداشته و نامـی از آن درون کتب تاریخی و جغرافیـایی نیـامده‌است. کُرزُن کـه در اواخر دورة قاجاریـه بـه جنوب ایران سفر کرده بود، بندر معشور را بندری کوچک، کـه از دیرباز نام و نشان سابق خود را از دست داده، معرفی کرده‌است کـه حمل ونقل آن با قایقهای محلی صورت مـی‌گرفته‌است.[۱۶] درون اوایل قرن چهاردهم شمسی / اواخر قرن نوزدهم مـیلادی، بندر ماهشـهر بندر کوچکی بود کـه از آنجا کشتیـهای محلی کالاهای وارداتی و صادراتی را به منظور قبایل عرب همسایـه حمل مـی‌د.[۱۷]کازرونی فاصله آن را که تا دریـا یک فرسنگ و نیم ضبط کرده و مـی‌نویسد: «هنگام مد، آب دریـا که تا نیم فرسنگی بندر مذکور درون آن خور مـی‌آید و سفاین کوچک و متوسط که تا نیم فرسنگی بندر مذکور مـی‌آیند و آنچه محمول سفاین هست از آن‌ها بیرون آورند و آن محل را «سِیف» (بندرگاه) مـی‌نامند و در ادامـه از قلعه آن، تعداد خانـه‌ها (سیصد خانـه)، خراج آن سالانـه ۱۲۰۰ قروش و یک رأس کُرّه کـه به شیخ ثامرخان مـی‌دادند، زنان کـه لباس شبیـه بـه لباس عربی و مردان کـه لباسی مرکب از لباس عربی و عجمـی مـی‌پوشیدند، و اهالی کـه به زبان عربی و بیشتر عجمـی صحبت مـی‌د، یـاد کرده‌است.»[۱۸]

نام کهنی کـه پس از آن درون متون به منظور این شـهر دیده مـی‌شود ماشول و ماچول هست و منتصب بـه شول ها بوده. [۱۹]این نام بعدها بـه صورت ماژول و معشور درآمده و سپس با تصویب فرهنگستان زبان و ادب فارسی درون سال ۱۳۴۴ این نام بـه بندر ماهشـهر تغییر پیدا کرد. مردم بومـی بـه آن مـه شور (یـا معشور) مـی‌گویند.[۲۰]

از آثار تاریخی آن بقایـای عمارات مخروبه‌ای بـه نام «تل کافران»، آب انبارها و چاه‌های سنگ چین شده فراوان، و خرابه‌های آبادی ریشـهر درون حوالی شمال شرقی بندرماهشـهر است.[۲۱]

تاریخ معاصر

بندر ماهشـهر با احداث راه‌آهن سراسری و تأسیس و توسعة بندر شاهپور درون اوایل حکومت پهلوی جان دوباره گرفت. بعد از آن، بـه این بندر به منظور صدور نفت خام توجه شد و به تدریج با کشیده شدن لوله‌های نفت ـ کـه نفت را از آغاجاری بـه پالایشگاه آبادان و از آنجا بـه بندر ماهشـهر مـی‌رساند ـ و با ایجاد مخازن نفت، روبه آبادانی گذاشت[۲۲] صدور نفت خام از این بندر درون ۱۳۲۴ ش آغاز شد. درون ۱۳۳۷ ش، شرکت‌های عامل نفت ایران بندر دیگری به منظور صدور نفت خام درون جزیرة خارک ایجاد د و سپس با اجرای طرحی بـه نام «چم»، بندر ماهشـهر بـه دلیل موقعیت جغرافیـایی ممتاز درون کنار خورموسی و دسترسی بهتر نفتکشـها به منظور حمل و صدور فراورده‌های نفتی پالایشگاه آبادان انتخاب و به بندری مجهز و امروزی تبدیل گردید. درون ۱۳۳۸ ش، حدود ۳۰۰، ۱ کشتی نفتکش تقریباً ۰۰۰، ۷۰۰، ۲۶تن نفت خام بارگیری د کـه قسمت اعظم آن از منطقة آغاجاری با خطوط لوله بـه این بندر ارسال و از آنجا بـه خارج از کشور صادر مـی‌شد[۲۳] به منظور انتقال ۳۸ نوع فرآورده نفتی با چهار خط لوله عمده که تا بندرماهشـهر، تغییرات عمده‌ای درون شبکه جریـان نفت و مخازن صورت گرفت. یک مرکز جدید نظارت بر خط لوله مجهز بـه وسایل مراقبت خودکار، شبکه دقیق مخابرات، و ۳۸ مخزن جدید به منظور ذخیره فراورده‌های نفتی ساخته شد؛ تسهیلات به منظور لوله‌کشی و تلمبه و بارگیری، مخلوط‌کننده فراورده‌های نفتی، شبکه نظارت و مراقبت مجهز ایجاد شد. امروزه بـه جای آنکه نفت خام منطقة آغاجاری بـه بندر ماهشـهر انتقال داده شود، فراورده‌های نفتی آبادان از طریق خط لوله بـه این مرکز حمل مـی‌شود. اجرای طرح چم و ایجاد تأسیسات عظیم، موجب بازدهی بیشتر صدور فراورده‌های پالایشگاه آبادان و کوتاهتر شدن زمان ورود و خروج کشتیـها و دسترسی بهتر بـه نفتکشـها و سرعت بارگیری درون مقایسه با آبادان شده‌است.[۲۴] درون ۱۳۷۶ ش، حجم تخلیـه و بارگیری نفتی بندرماهشـهر ۰۰۰، ۹۳۶، ۱۳ تن بود.[۲۵] توسعه و ترقی بندر، موجب توسعة تسهیلات و تجهیزات شـهری و افزایش مـهاجرپذیری شـهر شده، و این تغییرات بـه تغییر بافت شـهر و پیدایش بافت جدید با خانـه‌های نوساز به منظور کارکنان شرکت نفت و پتروشیمـی و فعالیت‌های وابسته، انجامـیده‌است. مسیرهای دسترسی زمـینی و هوایی بـه این شـهرستان، بـه ترتیب شامل آزاد راه خلیج فارس (اهواز -ماهشـهر) از سمت شمال، جاده بهبهان - امـیدیـه - ماهشـهر از سمت شرق، جاده آبادان - ماهشـهر از سمت غرب و جاده دیلم - هندیجان - ماهشـهر از سمت جنوب مـی‌باشد. همچنین خط راه‌آهن سراسری و فرودگاه واقع شده درون مجاورت جاده امـیدیـه - ماهشـهر - سربندر از دیگر مسیرهای دسترسی بـه مرکز این شـهرستان است.

مردم

مردم بندر ماهشـهر بـه علت موقعیت شـهر دارای قومـیت‌های مختلفی هستند کـه در کنار بومـی‌های خود بندر ماهشـهر، زندگی مـی‌کنند. مانند مردم عرب، لر، کرد، ترک و اتباع خارجی. بومـی‌های بندر ماهشـهر بـه چند دسته عمده تقسیم مـی‌شوند کـه عبارت اند از:

بندریـان کـه شامل تیره‌ای از کعبیـان قبان عراق بودند کـه به خاطر طاعون ۱۱۰۶ از عثمانی بـه بندر ماهشـهر آمدند و پس از مدتی پارسی زبان شدند و همچنین بومـی‌های قدیی تر بندر ماهشـهر کـه به دلیل تلفیق فرهنگی و آداب و رسوم بـه صورت کلی یک طایفه (بندری) بـه حساب مـی‌آیند و بیشتر بـه ماهیگیری مشغول بودند.[۲۶]

خانواده‌هایی کـه در کنار شاخه‌های خور کـه از دریـا بـه خشکی منشعب شده بود ساکن بودند و به علت موقعیت استثنایی خور کـه لنج مـی‌توانست درون ان رفت‌وآمد کند بـه کار تجارت مشغول بودند کـه در واقع علت سآن‌ها درون این مکان‌ها مـی‌توان گفت کـه همـین بوده‌است. (البته گروهی از آنان بـه کشاورزی و دامپروری و ماهی‌گیری نیز مشغول بودند). البته این شاخه‌ها بـه جز شاخهٔ اصلی همـه بـه علت عوامل طبیعی و انسانی از بین رفته‌اند.[۱۷][۲۷][۲۸]

قنواتی‌ها کـه به علت مشکلات از بهبهان بـه بندر ماهشـهر مـهاجرت کرده و بیشتر بـه کار کشاورزی مشغول شدند چون نسبت بـه تجارت دریـایی و ماهیگیری بی‌تجربه بودند. درون حال حاضر طایفه قنوات شامل خانواده‌های قنواتی، قنواتیـان، رئیس قنواتی و… مـی‌باشد.

عرب‌ها از از قدیم زمان درون معشور سداشتند و قدیمـی‌ها معشور هستند کـه اکثر طوایف بنی تمـیم و بنی کعب مثل عشیره مگاطیف آلبوغبیش عساکره راشدی عبادی و بسیـاری از طوایف دیگر هست.

همچنین درون هنگام حمله عراق بـه ایران و تصرف و محاصره آبادان و خرمشـهر سیل عظیم جمعیت مـهاجر شـهرهای غربی درگیر جنگ - آبادان و خرمشـهر - بـه سوی بندر ماهشـهر جمعیت این شـهر را ناگهان زیـاد کرد کـه خیلی از این مـهاجرین، بعد از اتمام جنگ نیز درون این شـهرستان، ماندگار شدند. اکثر فارسی زبانان مـهاجر بعدی از شـهرستان هندیجان و اطراف آن (گویش بـه زبان محلی) یـا کارکنان شرکت نفت از آبادان و آغاجاری و مسجدسلیمان و دیگر مناطق ایران مـی‌باشند کـه به بندر ماهشـهر نقل مکان کرده، بیشتر درون مناطق سازمانی بندر ماهشـهر ساکن شدند و زبان فارسی را با لهجه‌ای متفاوت از ماهشـهریـها و با لهجه آبادانی تکلم مـی‌کنند.[۲۶]. افزون بر اینـها، بـه علت مجاورت این شـهر با شـهر هندیجان - کـه اساساً بخشی از این شـهر به‌شمار مـی‌رود - گویش هندیجانی مشابه با گویش بوشـهری نیز درون این شـهر رواج دارد کـه بیشتر ساکنان مناطق قدیمـی شـهر موسوم بـه ماهشـهر قدیم را شامل مـی‌شوند. این شـهر بـه دلیل وضع طبیعی مناسب بندرگاهی و اجرای طرحهای صدور فراورده‌های نفتی پالایشگاه آبادان و همچنین نزدیکی بـه بندرامام خمـینی و مجتمعهای پتروشیمـی مجاور آن، شـهری مـهاجرپذیر بوده‌است، به‌طوری‌که درون ۱۳۶۵ شمسی از ۷۱۸۰۸ تن جمعیت آن، ۸ر۳۱٪ متولد شـهرهای دیگر، ۱۲٪ متولد نقاط روستایی، و ۳٪ نیز اتباع غیر ایرانی بودند و بقیـه (حدود ۵۵٪ از مردم بندر ماهشـهر) بومـی‌های قدیمـی و اصلی بندر ماهشـهر بوده‌اند (چهار گروه ذکر شده درون بالا).

گویش ماهشـهری

گویش ماهشـهری گویشی هست که مردم بومـی و قدیمـی بندر ماهشـهر بـه آن تکلم مـی‌کنند و از جمله زبان‌های (گویش) فارس باستانی است. درون این گویش کـه در لفظ محلی معشوری نامـیده مـی‌شود با گویش بوشـهری، لهجه آبادانی و بختیـاری همسانی‌های واژگانی و آوایی زیـادی دیده مـی‌شود، واژگان کهنـه و قدیمـی زیـادی وجود دارد. از نظر آواشناسی، آواهای مورد استفاده درون این گویش با آواهای لهجه آبادانی و گویش بوشـهری مطابقت دارد. از نظر دستوری تقریباً همسان گویش‌های بوشـهری و زبان بختیـاری بوده و شیوه‌ای منحصر بفرد درون نواحی جنوب خوزستان گرفته‌است. این گویش با اندکی تفاوت درون هندیجان و بنادر دیلم و گناوه نیز صحبت مـی‌شود. این گویش دارای ادبیـات شفاهی ویژه خود مـی‌باشد.[۲۹]

:صرف فعل: صرف افعال درون گویش ماهشـهری با فارسی محاوره‌ای تقریباً مطابقت دارد با اینحال درون برخی موارد شباهت‌هایی بـه گویش محاوره‌ای بوشـهری و لری بـه ویژه درون افعال استمراری درون آن دیده مـی‌شود.[۳۰]

گویش ماهشـهری فارسی معیـار bordom بردم bordi بردی bord-bordak برد bordim بردیم bordin بردید bordan بردند گویش ماهشـهری فارسی معیـار Leshtom گذاشتم - اجازه دادم Leshti گذاشتی - اجازه دادی Lesht-leshtak گذاشت - اجازه داد Leshtim گذاشتیم - اجازه دادیم Leshtin گذاشتید - اجازه دادید Leshtan گذاشتند - اجازه دادند beiL بگذار - اجازه بده

آب و هوا و جغرافیـا

بندر ماهشـهر دارای آب و هوای گرم و مرطوب مـی‌باشد. دمای آن بین ۵۰ درجه درون تابستان که تا صفر درجه درون زمستان تغییر مـی‌کند. بندر ماهشـهر دارای شرجی‌های شدید و آزار دهنده درون نیمـه دوم تابستان، یعنی نیمـه دوم مرداد که تا اواخر شـهریور مـی‌باشد بـه شکلی کـه رطوبت نسبی تا۱۰۰٪ مـی‌رسد. از اواخر خرداد و اوایل تیر ماه که تا معمولاً نیمـه مرداد ماه، باد گرم - موسوم بـه (تش باد)، آدم را کلافه مـی‌کند.[۳۱] مـیانگین باران سالیـانـه ماهشـهر حدود ۲۳۳ مـیلی‌متر است. بندر ماهشـهر بـه سبب واقع شدن درون جلگه خوزستان دارای خاک آبرفتی و نسبتاً مناسب به منظور رشد گیـاهان گرمسیری هست به‌طوری‌که درون فصول بارندگی درون صورت نزول مناسب باران، دارای طبیعتی سرسبز مـی‌باشد. درون منطقه بندر ماهشـهر، درختان کُنار، گز، برهان، مورد (یـا کانیکارپوس)، نخل و کُوهر (یـا بی عار) به‌طور پراکنده دیده مـی‌شود.[۳۲]

در پایین جدولی از آمار سالیـانـه بندر ماهشـهر آمده‌است.

آب و هوای بندر ماهشـهر

ژانویـه فوریـه مارس آوریل مـــــه ژوئـن ژوئیـه اوت سپتامبر اکتبـر نوامبر دسامبر سـال

گرم‌ترین
C° ۲۲ ۳۱ ۳۲ ۴۱ ۴۶ ۴۸ ۴۸ ۴۸ ۴۶ ۴۲ ۳۵ ۲۸ ۴۸

مـیانگین گرم‌ترین‌ها
C° ۱۳ ۱۷ ۲۲ ۲۹ ۳۶ ۴۰ ۴۲ ۴۲ ۳۸ ۳۱ ۲۳ ۱۷ ۳۰

مـیانگین سردترین‌ها
C° ۸ ۱۱ ۱۶ ۲۳ ۲۷ ۲۸ ۳۱ ۳۰ ۲۷ ۲۳ ۱۶ ۱۲ ۲۱

سردترین
C° --- --- ۵ ۱۱ ۱۷ ۱۷ ۲۰ ۲۲ ۱۸ ۱۲ ۱ ۲ ---

بارش
mm ۵ ۴ ۳ ۲ ۱ --- --- --- --- ۱ ۳ ۵ ۲۴

منبع: سایت ودربیس[۳۳] آوریل ۲۰۰۹

رکورد نمایـه گرما

دمای بندر ماهشـهر درون ۹ مرداد ۱۳۹۴ (۳۱ ژوئیـه ۲۰۱۵) بـه ۴۳ درجه سانتی‌گراد رسید کـه با درون نظر گرفتن دمای جنوب ایران چندان بالا بـه نظر نمـی‌رسد اما دمای نقطه شبنم (Dew Point) درون این روز ۳۲ درجه سانتی‌گراد بود. از این رو نمایـه گرما درون بندر ماهشـهر بـه ۶۸ درجه سانتی‌گراد رسید. (نمایـه گرما بر اساس گرمای هوا و رطوبت نسبی آن تعیین مـی‌شود و نشان دهنده گرمایی هست که مردم واقعاً حس مـی‌کنند).[۳۴][۳۵]

آنتونی سالیـانی، هواشناس و پژوهشگر شرکت Accuweather (شرکت آمریکایی فروش اطلاعات هواشناسی) درون توئیتر این موضوع را «جالب توجه‌ترین» مشاهده دوران حرفه‌ای اش لقب داد و گرمای بندر ماهشـهر را بـه رکورد جهانی نزدیک دانست.[۳۶]

رکورد نمایـه گرما، درون ظهران عربستان سعودی ثبت شده‌است؛ ۴۲ درجه گرمای هوا و ۳۵ درجه نقطه شبنم کـه نمایـه گرما را بـه عدد ۸۱ درجه سانتی گراد رساند.

مناطق و محله‌های شـهر

بندر ماهشـهر دارای سه منطقه شـهرداری مـی‌باشد. منطقه۱ کـه به ماهشـهر قدیم معروف است؛ و منطقه۲ کـه به ناحیـه صنعتی موسوم بوده و منطقه سه شـهرداری کـه شامل شـهرک طالقانی مـی‌باشد. بخش‌های بندر ماهشـهر قدیم شامل: طالقانی، کوی آزادگان، فازهای۵٬۴٬۳٬۲٬۱٬۶ کوی گلستان، کوی سعدی، شـهرک طالقانی (کوره‌ها)، شـهرک رجایی (زنجیر)، شـهرک مدنی و بافت قدیم کـه از خیـابان‌های اصلی ان مـی‌توان به: خیـابان امام خمـینی، شـهید منتظری، سعیدی، مطهری، شریفی، طالقانی، باهنر، ۲۲ بهمن و همچنین بازار قدیم (جنگ زده‌ها و روز) اشاره کرد. بخش‌های ناحیـه صنعتی شامل: ۲۱۸دستگاه، ۵۲دستگاه. کارگری‌ها. SQها. کوی توحید (اتلانتیک)، کمپA، کویتی‌ها، فارابی، ۱۸۰دستگاه و بازار.[۳۷] مناطق دیدنی

• پارک ارم واقع درون شـهرک شـهید چمران-دریـاچه نمک واقع درون ابتدای جادهٔ ماهشـهر بـه سربندر
• اسکلهٔ اداره بندر–خور موسی

اماکن زیـارتی

• زیـارتگاه شاهزاده حمزه:

این امامزاده درون ۲۵ کیلومتری جاده بندر ماهشـهر بـه سمت هندیجان واقع شده‌است. این امامزاده بنا بر روایـات فرزند موسی کاظم و برادر علی بن موسی الرضا بوده کـه پس از آمدن علی بن موسی الرضا بـه ایران همراه وی روانـه ایران مـی‌شود. درون حوالی یکی از روستاها کدخدایی با نام محمد غزالی بوده کـه وابستگی شدیدی بـه دربار وقت داشته و مخالف شیعیـان بوده‌است. بعد از اطلاع از حضور امامزاده بـه روستا ایشان را دستگیر و مـی‌کشند و سرش را از بدن جدا و آن را بـه شـهر ری مـی‌برد. درون حال حاضر سر امامزاده حمزه درون حرم عبدالعظیم حسنی و تن وی درون بندر ماهشـهر دفن است.

• سید صالح:

قبر وی درون خیـابان مطهری و مجاور بیمارستان حاجیـه معرفی واقع است.

• قدمگاه امـیرالمؤمنین:

این قدمگاه درون خیـابان امام خمـینی و مجاور مـیدان امام بوده و در زمان قدیم این قدمگاه و گورستان مجاور آن با خاک یکسان شده‌است.

اماکن سیـاحتی

• پارک ساحلی:

این پارک درون ابتدای جاده ورودی بندر ماهشـهر از سمت سربندر- بندر امام خمـینی واقع گردیده‌است. از امکانات این پارک مـی‌توان بـه آلاچیق‌ها، فضای بازی به منظور کودکان، امکانی جهت قایقرانی و … اشاره نمود.

• پارک ارم:

این پارک درون شـهر چمران (جراحی) و ۱۵ کیلومتری بندر ماهشـهر واقع گردیده‌است. از امکانات این پارک مـی‌توان بـه آلاچیق‌ها، فضای سبز بسیـار زیبا، دریـاچه، فضای بازی به منظور کودکان، امکانی جهت قایقرانی، باغ پرندگان و حیوانات و … اشاره نمود.

• مجتمع بندری امام خمـینی (ره):

مجتمع بندری امام خمـینی (ره) محل استقرار کشتی‌های تجاری بوده کـه مـی‌توان با مجوز صادر شده از سوی اداره کل بنادر و دریـانوردی استان خوزستان (بندر امام خمـینی ره) از اسکله‌ها و کشتی‌های پهلو گرفته درون آن بازدید نمود.

• خوریـات منتهی بـه خلیج فارس:

از دیگر مراکز گردشگری شـهرستان مـی‌توان بـه خور‌های منتهی بـه خلیج فارس از جمله خور غزاله و خور سماعیلی اشاره نمود. درون حال حاضر خور سماعیلی مکانی جهت صیـادان بوده کـه از این مکان جهت رفت‌وآمد بـه دریـا استفاده مـی‌شود

• پارک ساحلی مجیدیـه بندرماهشـهر درون جوار خلیج فارس:

پارک مجیدیـه درون جوار خلیج فارس درون بندرماهشـهر توسط شـهرداری و با همکاری نیروی دریـایی سپاه درون سال ۱۳۹۴ تأسیس شد

پارک ساحلی و دریـاچه خور بندر ماهشـهر

پارک ساحلی خور درون ابتدای ورود خور بـه شـهر ماهشـهر مـی‌باشد کـه دارای شـهربازی و دو دریـاچه کـه یک دریـاچه ماسه‌ای و دریـاچه تفریحی مـی‌باشد

صنعت

فعالیت اقتصادی و توسعه بندر ماهشـهر، بیشتر متکی بـه قابلیت بندرگاهی و مجاورت با سواحل و همچنین نزدیکی بـه منابع نفت و گاز جلگه خوزستان و فعالیت‌های وابسته بـه آن است. کشت محصولات کشاورزی بشدت متکی بـه آبیـاری است. از محصولات عمده آن گندم، جو، حبوبات، خرما، انگور، انار و انجیر است. صنایع دستی و کارگاهی خاصی درون آن وجود ندارد.[۳۸] اهمـیت اقتصادی این شـهر از یک سو بـه سبب تابعیت شـهر بندر امام خمـینی هست که درون ۱۳۷۶ ش، با داشتن بزرگترین بندر صادرات و واردات بار فله و روغن یک پنجم از سهم پذیرش کشتیـهای کل بنادر ایران را درون سواحل شمال و جنوب درون بندر امام خمـینی بـه خود اختصاص داده‌است. مواد اولیـه پالایشگاه گاز طبیعی مایع از کارخانـه‌های گازمایع اهواز و آغاجاری تأمـین، و فرآورده‌هایی چون پروپان، بوتان و گازولین سبک از آن صادر مـی‌شود. از دیگر فعالیت‌های مـهم این شـهرستان وابسته امـیدیـه، استخراج نفت است، به‌طوری‌که درون سال ۱۳۷۳ خورشیدی، شش کارگاه استخراج نفت خام و هجده کارگاه خدمات جنبی آن، فعالیت داشته‌اند.

مـهم‌ترین صنعت بندر ماهشـهر واقع درون بندر امام خمـینی مربوط بـه منطقه ویژه اقتصادی بندرامام کـه شمال بیش از چهل پتروشیمـی و اداره بنادر و کشتیرانی بندر امام خمـینی مـی‌باشد کـه این بندر را بـه قطب پتروشیمـی درون ایران تبدیل کرده‌است. پتروشیمـی بندرامام جزء بزرگ‌ترین پتروشیمـی‌ها درون خاورمـیانـه مـی‌باشد کـه در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمـی بندرامام خمـینی قرار دارد و پتروشیمـی اروند نیز بزرگترین تولیدکننده زنجیره pvc درون جهان هست که درون منطقه ویژه اقتصادی بندرامام خمـینی قرار دارد. بندر صادراتی ماهشـهر کـه بخشی از املاک پالایشگاه آبادان مـی‌باشد همچنین بزرگ‌ترین بندر جنوب غرب کشور هست که بخش عظیمـی از صادرات ایران از این بندر صورت مـی‌گیرد.

با آغاز بکار پروژه‌های پتروشیمـی درون منطقه ویژه اقتصادی بندرامام خمـینی، هم‌اکنون این شـهر بـه یکی از شـهرهای صنعتی نـه تنـها خوزستان بلکه ایران تبدیل شده‌است. نیروگاه سیکل ترکیبی ماهشـهر نیز از منابع تولید انرژی درون این منطقه مـی‌باشد.

شرکت‌هایی چون پتروشیمـی بندرامام، تندگویـان، فن آوران، فجر، امـیرکبیر، مارون، لاله، اروند، رجال، بوعلی، خوزستان، تخت جمشید و … درون منطقه ویژهٔ اقتصادی بندر امام خمـینی قرار دارند. وجود صنایع عظیم پتروشیمـی درون این شـهر، مردم بسیـاری از شـهرهای مجاور و حتی غیر مجاور را بـه ماهشـهر و سربندر کشانده‌است و سبب شده کـه طی چندسال اخیر قیمت ملک درون ماهشـهر بـه شکل بی‌سابقه‌ای رشد کند. درون سال ۸۴ نیز بزرگترین کارخانـهٔ لوله‌سازی کشور درون شـهر بندر امام خمـینی بـه بهره‌برداری رسید.

در این شـهر سه دانشگاه وجود دارد: دانشگاه آزاد اسلامـی واحد ماهشـهر، دانشگاهپیوند بـه بیرون پیـام نور و شعبه‌ای از دانشگاه صنعتی امـیرکبیر (پردیس). gismap نقشـه جغرافیـای مکانی ماهشـهر

منابع

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط بـه بندر ماهشـهر درون ویکی‌گفتاورد موجود است.

کنعانی هندیجانی، عبدالحمـید، تاریخ و جغرافیـای سرزمـینی کهن با تمدنی دیرینـه، از ارجان که تا قبان، هندیجان-ماهشـهر-شادگان، شیراز: انتشارات نوید، ۱۳۸۱ خ. ص۳۹۴.

• مختصات و ارتفاع
• سال شـهر شدن: دانشنامـهٔ جهان اسلام، سرواژهٔ بندر ماهشـهر، بازدید: اوت ۲۰۰۸.
• پیش‌شماره

↑ استانداری خوزستان

↑ ۲٫۰۲٫۱ ابن بطوطه، سفرنامـه ابن بطوطه، ترجمة محمدعلی موحد، تهران ۱۳۶۱ ش

↑ ۳٫۰۳٫۱۳٫۲ سفرنامـه ناصر خسروی قبادیـانی

↑ ۴٫۰۴٫۱۴٫۲ تاریخ حمزه اصفهانی

↑ «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰». معاونت برنامـه‌ریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران)، ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. بازبینی‌شده درون ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲. 

↑ دانشنامـهٔ جهان اسلام، سرواژهٔ بندر ماهشـهر، بازدید: اوت ۲۰۰۸.

↑ ۷٫۰۷٫۱ وزارت مسکن و شـهرسازی

↑ ۸٫۰۸٫۱ هواشناسی خوزستان

↑ هواشناسی استان خوزستان

↑ «مجاهد نظارات شـهردار بندرماهشـهر شد». ایرنا، ۳ آبان ۱۳۹۶ - ۲۵ اکتبر ۲۰۱۷. بایگانی‌شده از نسخهٔ اصلی درون ۲۴ نوامبر ۲۰۱۷. بازبینی‌شده درون ‏۲۳ مارس ۲۰۱۸. 

↑ سایت وزارت مسکن و شـهرسازی

↑ [۱]

↑ جغرافیـای طبیعی ایران

↑ ابن بطوطه ص ۲۷۷

↑ کنعانی هندیجانی، ص۳۹۸.

↑ (کرزن. ج ۲، ص ۴۸۲)

↑ ۱۷٫۰۱۷٫۱ ایرانیکا، ذیل مادّه

↑ (کازرونی. ص ۳۴–۳۶)

↑ «مردم شول - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد». fa.m.wikipedia.org. بازبینی‌شده درون ۲۰۱۸-۰۴-۲۱. 

↑ کنعانی هندیجانی، ص۳۹۴.

↑ ایران. وزارت دفاع. اداره جغرافیـائی ارتش، ج ۹۰، ص ۳۴؛ مرتضایی، ص ۱؛ سلطانی بهبهانی، ص ۲۳۴.

↑ ایرانیکا، امام شوشتری، ص ۴۳؛ ایران. وزارت دفاع. اداره جغرافیـائی ارتش، ج ۹۰، ص ۳۲.

↑ ماهشـهر: بندر صدور فراورده‌های نفتی، ص ۵، ۸، ۳۲–۳۳؛ دائرةالمعارف فارسی، ذیل «بندر معشور».

↑ ماهشـهر: بندر صدور فراورده‌های نفتی، ص ۱۳، ۱۵، ۳۳

↑ سازمان بنادر و کشتیرانی، ص ۲۶

↑ ۲۶٫۰۲۶٫۱ کنعانی هندیجانی، صص۴۱۰–۴۱۸.

↑ کنعانی هندیجانی، صص۴۱۸–۴۲۱.

↑ ابن بلخی. ص ۱۴۹

↑ «تجلیل از دکتر ابراهیم قیصری درون همایش "فرهنگ، ادبیـات و گویش ماهشـهری» ‎(فارسی)‎. ایسنا. بازبینی‌شده درون ۸ اکتبر ۲۰۱۱. 

↑ «واژگان مشترک درون لارستانی و ماهشـهری» ‎(فارسی)‎. دکتر ابراهیم قیصری. بازبینی‌شده درون ۸ اکتبر ۲۰۱۱. 

↑ سازمان هواشناسی خوزستان

↑ جغرافیـای خوزستان

↑ «آب و هوای بندر ماهشـهر» ‎(انگلیسی)‎. وبگاه ودربیس. بازبینی‌شده درون ۲۷ آوریل ۲۰۰۹. 

↑ مردم بندر ماهشـهر 'گرم‌ترین هوای دنیـا را تجربه مـی‌کنند' بی‌بی‌سی فارسی

↑ هوای حاشیـه خلیج فارس 'مـی‌تواند که تا پایـان قرن غیرقابل تحمل شود' بی‌بی‌سی فارسی

↑ https://twitter.com/anthonywx

↑ gismap نقشـه جغرافیـای مکانی ماهشـهر

↑ مرکز آمار ایران، ۱۳۷۵ ش، ص ۲۴۲

پیوند بـه بیرون

• پایگاه اطلاعات شـهری ماهشـهر

• شـهرداری ماهشـهر
• gismap نقشـه جغرافیـای مکانی ماهشـهر