سمنان - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد

سمنان
سِمَن کشور  ایراناستان سمنانشـهرستان سمنانبخش مرکزینام(های) قدیمـی سمنان، پادگان احمد بن موسی ویکی پیدیا قومس، کومشمردمجمعیت ۱۸۵٬۱۲۹ نفر (۱۳۹۵)[۱]رشد جمعیت ۴٫۱٪+ (طی ۵ سال)جغرافیـای طبیعیـارتفاع از سطح دریـا ۱٬200 مترآب‌وهوامـیانگین دمای سالانـه ۱۷٫01[۲]مـیانگین بارش سالانـه ۱۴۰ مـیلی‌متراطلاعات شـهریشـهردار سید محمد ناظم رضوی[۳]ره‌آورد گل نرگس، گل یـاس (رازقی)، شیرمال، کماچپیش‌شماره تلفنی ۰۲۳وبگاه شـهرداری سمنانتابلوی خوش‌آمد بـه شـهر

سمنان یکی از شـهرهای ایران، مرکز استان سمنان و شـهرستان سمنان است. پادگان احمد بن موسی ویکی پیدیا این شـهر درون جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویر درون راه تهران بـه خراسان قرار گرفته‌است.

این شـهر از سوی خاور با شـهرستانـهای دامغان شاهرود، از شمال بـه درجزین، مـهدیشـهر و شـهمـیرزاد و از باختر با سرخه همسایـه است. پادگان احمد بن موسی ویکی پیدیا درون طول جغرافیـایی ۵۳ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض جغرافیـایی ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه واقع شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریـا ۱۱۳۰ متر است. همچنین فاصله آن که تا تهران ۲۱۶ کیلومتر هست و بـه راه‌آهن سراسری تهران_مشـهد، متصل مـی‌باشد و دارای فرودگاه مـی‌باشد. سمنان دومـین شـهر پر جمعیت استان سمنان مـی‌باشد.[۴] آب و هوای آن خشک و معتدل است. نژاد مردم سمنان آریـایی هست و بـه زبان فارسی و زبان سمنانی سخن مـی‌گویند.

سمنان از گزینـه‌های مـهم به منظور انتقال پایتخت سیـاسی کشور درون سال ۱۳۹۲ بود.[۵]

تاریخچه

سمنان درون دوران باستان بخشی از چهاردهمـین ایـالت تاریخی ورن (ورنـه) از تقسیمات شانزده‌گانـه اوستایی بود.[۶] سمنان درون طول دوران امپراطوری هخا پارس، شـهر مـهم و دارای شکوه و بزرگی بود. بعد از حمله اسکندر کـه منجر بـه سقوط امپراتوری هخا و ایجاد امپراطوری سلوکی درون ایران شد، منطقه‌ای کـه سمنان را رهبری مـی‌کرد، بـه عنوان کومش شناخته شد. آغاز دوران باشکوه‌تر و رونق شـهر سمنان، بعد از روی کار آمدن امپراطوری اشکانیـان بود.

نام‌گذاری

بارتولد بر این باور بود کـه سمنان همان سرزمـینی هست که ایزیدور خاراکسی بـه نام «قومـیسنـه» از آن یـاد کرده‌است.[۷]

آب و هوا

آب و هوای این شـهر درون تابستان گرم و در زمستان سرد مـی‌باشد. بارندگی‌های این شـهر اکثراً درون فصول سرد سال صورت مـی‌گیرد و مـیزان متوسط بارندگی سالانـه آن ۱۴۰ مـیلیمتر مـی‌باشد. متوسط درجه حرارت سالانـه 01/۱۷ درجه سانتیگراد هست و این درون حالی هست که حداکثر مطلق حرارت ۵/۴3 درجه سانتیگراد و حداقل مطلق ۴/8- درجه سانتیگراد گزارش شده‌است. همچنین متوسط تعداد روزهای یخبندان درون طول سال درون حدود ۴۸ روز است. بادهای کویری و غربی نیز درون آب و هوای سمنان تأثیر دارند.[۸]

عوارض طبیعی

در جنوب سمنان مناطقی چون دشت کویر، ریگ جن، تپه دلازیـان، و تپه‌های مـیرک دلازیـان از مـهم‌ترین ویژگی‌های جغرافیـایی به‌شمار مـی‌روند. رودخانـه فصلی گل رودبار درون شمال غرب این شـهر و با سرچشمـه گرفتن از رشته کوه‌های البرز و گذر از شـهر درجزین بـه دشت کویر مـی‌ریزد. رود گل رودبار از سه کیلومتری باختر مـهدی‌شـهر سرچشمـه گرفته و شاخابه رودهای ده‌صوفیـان و شـهمـیرزاد و کاریزهای روستای درجزین بـه این رود مـی‌پیوندند. رود گل رود درون شمال سمنان درون جایی بـه نام «آب پخش کن» بـه ۵ شاخه بخش مـی‌شود.

جمعیت

بر پایـه سرشماری عمومـی نفوس و مسکن درون سال ۱۳۹۵ جمعیت این شـهر ۱۸۵٬۱۲۹ نفر (در ۴۹٬۱۲۴ خانوار) بوده‌است.[۹]

الگو:جمعیت تاریخی کـه سمنان درون سال 1335 بیستمـین شـهر ایران بود.

گردشگری

شـهر سمنان ۷ محله معروف قدیمـی دارد به‌نام‌های اسفنجان (آتشگاه)، لتیبار یـا سی‌سر، شاهجو یـا جهادیـه کنونی، ناسار، زاوغان، کوشمغان، کدیور، عمرانکو و ملحی.[۱۰]

جاذبه‌های تاریخی و باستانی

مـهم‌ترین آثار تاریخی سمنان عبارتند از:

• مسجد جامع سمنان
• مسجد جامع زاوقان سمنان
• منار سلجوقی مسجد جامع
• مسجد امام سمنان
• گرمابه پهنـه
• موزه گرمابه پهنـه سمنان
• دروازه ارگ سمنان
• بازار سمنان
• بازار مرده‌ها
• برج چهل‌ان
• قلعه‌های سارو
• کاروانسرای سنگی آهوان
• کاروانسرای شاه سلیمانی آهوان
• کاروانسراهای شاه عباسی
• مقبره درویش محمود
• گورستان سنادره

موزه‌ها

• موزه گرمابه پهنـه سمنان
• پارک موزه دفاع مقدس سمنان
• موزه هنرهای معاصر شرق کشور
• موزه حیـات وحش سمنان
• موزه سکه استان سمنان

جاذبه‌های مذهبی

• مصلی بزرگ سمنان (محل برگزاری نماز جمعه)

رسانـه‌ها

صدا و سیمای استانی مرکز سمنان

صدا و سیمای مرکز استان سمنان فعالیت خود را ابتدا با نصب دو فرستنده رادیویی بـه قدرت ۱۰کیلووات (سمنان) و یک کیلووات (دامغان) درون سال ۱۳۵۵ به منظور رله برنامـه‌های شبکه سراسری آغاز نمود کـه به تدریج بردامنـه و بعد این فعالیت افزوده شد. اولین قدم به منظور توسعه مرکز درون سال ۱۳۶۰ و با تشکیل دفتر خبری درون شـهر سمنان برداشته شد کـه وظیفهب و انعکاس اخبار استان را بـه عهده داشت. درحال حاضر تمامـی نقاط استان تحت پوشش شبکه‌های سراسری رادیویی و شبکه استانی صدا و شبکه اول، دوم، سوم، چهارم سیما، شبکه خبر و همچنین شبکه استانی سیما مـی‌باشد.[۱۱]

نشریـه‌ها و مطبوعات

• روزنامـه پیـام استان سمنان
• هفته‌نامـه سمنان امروز
• هفته‌نامـه هم نظر
• هفته‌نامـه جوانـه امروز
• ماهنامـه ظفر
• ماهنامـه چفیـه

سایت‌های خبری و اطلاع‌رسانی

• وب سایت خبری تحلیلی سمنان لاین
• خبرگزاری صدا و سیمای سمنان
• خبرگزاری ایرنا سمنان
• خبرگزاری فارس
• خبرگزاری دانشجویـان- ایسنا سمنان
• پایگاه خبری تحلیلی قومس
• شبکه اطلاع‌رسانی مرآت
• تابناک سمنان
• خبرگزاری باشگاه خبرنگاران سمنان

دانشگاه‌ها

• دانشگاه سمنان
• دانشگاه صنعتی سمنان
• پردیس بین‌الملل دانشگاه سمنان
• دانشگاه فرزانگان سمنان
• علوم پزشکی سمنان
• دانشگاه امام حسین پردیس سمنان
• دانشگاه شـهید عباسپور پردیس سمنان
• دانشگاه پیـام نور استان سمنان
• دانشگاه پیـام نور مرکز سمنان
• دانشگاه آزاد اسلامـی واحد سمنان
• دانشگاه آزاد اسلامـی واحد علوم و تحقیقات سمنان
• آموزشکده سما واحد سمنان
• دانشگاه فرهنگیـان پردیس شـهید رجایی سمنان
• دانشگاه فرهنگیـان پردیس الزهرا سمنان
• دانشکده فنی و حرفه‌ای پسران سمنان
• دانشکده فنی و حرفه‌ای ان نرجس سمنان
• مرکز آموزش علمـی کاربردی جهاددانشگاهی سمنان[۱۲]
• مرکز آموزش علمـی کاربردی جهاد کشاورزی سمنان[۱۲]
• مرکز آموزش علمـی کاربردی شـهرداری سمنان[۱۲]
• مرکز آموزش علمـی کاربردی فنی و حرفه‌ای سمنان[۱۲]
• مرکز آموزش علمـی کاربردی هلال احمر استان سمنان[۱۲]
• مرکز آموزش علمـی کاربردی پالنده‌صاف سمنان[۱۲]
• مرکز آموزش علمـی کاربردی شرکت تولیدی شیمـیایی کلران[۱۲]
• مرکز آموزش علمـی کاربردی فرماندهی انتظامـی استان سمنان[۱۲]
• مرکز آموزش علمـی کاربردی قوه قضاییـه استان سمنان[۱۲]
• مؤسسه غیرانتفاعی فضیلت
• مؤسسه غیرانتفاعی کومش
• مؤسسه غیرانتفاعی رشد دانش

بیمارستان‌ها

• شفا وابسته بـه تأمـین اجتماعی[۱۳]
• مرکز آموزشی پژوهشی درمانی کوثر[۱۴]
• مرکز آموزشی درمانی امـیرالمؤمنین[۱۵]
• بیمارستان سینا (خصوصی)

معادن

در اطراف شـهر سمنان معادن گچ، نمک، زئولیت، بنتونیت، سلستین و غیره وجود دارند. از موارد مـهم منابع زیرزمـینی شـهر سمنان بـه چاه نفت خوریـان دلازیـان درون جنوب این شـهر مـی‌توان اشاره نمود. مواد معدنی موجود درون این معادن عبارتند از: سنگ گچ، نمک، سنگ آهن، سنگ لاشـه، سنگ آهک، سنگ تزئینی، سنگ چینی، زغال سنگ، سولفات سدیم، مـیکا، بنتونیت، زئولیت، کائولن، بوکیست، خاک صنعتی، سیلیس، دولومـیت، فلدسپات، فیروزه، سلستین، سرب، مرمریت، تراورتن، فلورین و منگنز و…[۱۶]

راه و ترابری

شـهر سمنان درون ۲۱۶ کیلومتری تهران قرار گرفته و فاصله زمـینی آن با آبهای آزاد خلیج فارس و دریـای خزر بـه ترتیب ۱۶۰۰ و ۴۰۰ کیلومتر مـی‌باشد. این شـهر دارای ۲ فرودگاه هست که یکی از آن‌ها نظامـی و دیگری تجاری و فعال است، همچنین بـه راه‌آهن سراسری تهران_مشـهد، متصل مـی‌باشد.

جاده‌های شـهر سمنان

ردیف جاده شـهرستان مقصد مسیر ۱ ۳۶۳ ساری درجزین، مـهدیشـهر، شـهمـیرزاد، فولادمحله ۲ ۴۴ (شرق) مشـهد دامغان، شاهرود، مـیامـی، سبزوار، نیشابور ۳ سفیر امـید پایگاه هوایی سمنان علاء ۴ ۴۴ (غرب) تهران سرخه، آرادان، گرمسار، ایوانکی، شریف‌آباد، پاکدشت ۵ ۳۶ (شمال) فیروزکوه مؤمن آباد، افتر

پایگاه فضایی

سمنان از آغاز دهه ۱۳۵۰ هجری خورشیدی تاکنون مرکز فضایی ایران بوده‌است. سازمان صنایع هوافضا درون ۴۵ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) سمنان دارای پایگاه هوایی و در ۸۰ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) این شـهر دارای پایگاه فضایی است، کـه پرتاب سفیر امـید و دیگر ‌ها و موشک‌های دوربرد از این پایگاه و مرکز انجام مـی‌گیرد. از سال ۱۳۸۷ هجری خورشیدی جاده نظامـی راه مواصلاتی سمنان بـه پایگاه‌های هوا، فضا بـه بلوار سفیر امـید تغییر نام یـافت. همچنین پایگاه فضایی سمنان از پانزده خرداد ۱۳۹۱ بـه نام پایگاه فضایی امام خمـینی نیز نامـیده مـی‌شود.[۱۷]

هنر

صنایع دستی

صنایع دستی این شـهر عبارت‌اند از:

• سفال و سرامـیک
• دستباف‌ها
• پلاس و کرباس
• پارچه‌های پشمـی
• چادرشب‌های ابریشمـی و پشمـی
• نمدمالی
• گلیم بافی
• قالی بافی

منابع

• مـیرباقری، محمدرضا. قومس:گذری بر تاریخ و اقلیم و ویژگی‌های فرهنگی استان سمنان. چاپ اول. تهران: هم‌پا، ۱۳۸۷. شابک ‎۹۷۸–۶۰۰–۵۲۱۰–۰۹–۵. 
• سالنامـه آماری استان سمنان (۱۳۸۳)
• آداب و رسوم مردم سمنان، محمد احمد پناهی سمنانی، ۱۳۸۳

جستارهای وابسته

• جمعیت شـهرهای استان سمنان

پیوند بـه بیرون

مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط بـه سمنان درون ویکی‌گفتاورد موجود است. ویکی‌سفر یک راهنمای سفر به منظور سمنان دارد. در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ سمنان موجود است.

• استانداری سمنان
• شـهرداری سمنان
• بیمارستان شفا سمنان
• سمنان درون نقشـه گوگل

پانویس