پرش بـه ناوبری پرش بـه جستجو
ناحیـهای کـه از درختهای انبوه پوشیده باشد را جنگل مـینامند. فواید خرس و گراز در جنگا درون جنگل طبیعی معمولاً درختان کوچک و بزرگ و تنومند بطور نامنظم و همچنین علفهای خودرو فراوانند. فواید خرس و گراز در جنگا جنگل مجموعهای از درختان، درختچهها، پوشش گیـاهی، جانوران و مـیکروارگانیسمها (قارچها، باکتریـها و ویروسها) هست که بـه همراه عوامل طبیعی غیر حیـاتی مانند خاک، آب، دما، باد و… محیط و رویشگاه و زیستگاه مشخص و معلومـی را بـه وجود آوردهاند.
مقدمـه
جنگلها زیستگاههای مـهم جهان هستند کـه حدود یک سوم سطح خشکیهای زمـین را اشغال مـیکنند.
در حدود ۴۲۰ مـیلیون سال پیش درون طی دوران سیلورین، گیـاهان کهن و بندپایـان باستانی شروع بـه انتشار درون کره زمـین د و طی مـیلیونها سال با زیستگاههای گوناگون جهان سازگاری یـافتند. درون اولین جنگلها، دم اسبیـان عظیمالجثه، خزههای غول پیکر و سرخسهایی با ارتفاع بیش از ۱۲ متر غلبه یـافته بودند. حیـات روی کره زمـین بـه تکامل خود ادامـه داد و در اواخر پالئوزوئیک، بازدانگان پدید آمدند. که تا دوره تریـاسیک (۲۰۸–۲۴۵ مـیلیون سال پیش) بازدانگان قسمت اعظم جنگلهای زمـین را اشغال د. درون دوره کرتاسه (۶۵–۱۴۴ مـیلیون سال پیش) اولین نـهاندانگان (گیـاهان گلدار) ظاهر شدند. آنها با حشرات، پرندگان و داران، تکامل توأم یـافتند و به سرعت انتشار یـافتند، بهطوریکه که تا پایـان دوره کرتاسه بیشتر چشماندازهای زمـین را پوشاندند. چشمانداز زمـین طی عصرهای یخبندان پلئیستوسن مجدداً تغییر یـافت، سطح کره زمـین کـه طی مـیلیونها سال عمدتاً توسط جنگلهای گرمسیری پوشیده شدهبود، تغییر کرد و جنگلهای معتدله درون نیمکره شمالی گسترش یـافتند.
جنگلها درون آیینها و رسوم سنتی، تکریم و تقدیس مـیشدند و در ادیـان باستانی مورد پرستش قرار مـیگرفتند، ولی متأسفانـه امروزه عمدهترین قربانیـان تمدن بشری و صنعتی شدن، هستند و همانطور کـه جمعیت انسان طی چند هزار سال گذشته افزایش یـافتهاست جنگل زدایی و آلودگی جنگلها با روندی سریع پیش رفتهاست.
جنگلها درون تمام نواحی زمـین کـه قابلیت رشد درخت درون آنها وجود دارد و از نظر ارتفاع درون زیر خط درخت قرار دارند یـافت مـیشوند، مگر اینکه بارش باران درون آنجا کم بوده، یـا تناوب آتشسوزیـهای طبیعی زیـاد باشد. جنگلها عمدتاً شامل تعداد زیـادی از گونـههای درختان با ارتفاع مختلف مـیباشند، و در کنار اینـها درختچهها و درختان جوان رشد مـیکنند، کـه سبب استفاده بهینـه از نور آفتاب مـیشود. یک جنگل بـه شکل طبیعی اش، محل زندگی بسیـاری از جانوران و گونـههای گیـاهی مـیباشد، و زیست توده آن درون هر واحد سطح، درون مقایسه با بیشتر زیستبومـها زیـادتر مـیباشد. از دیدگاه بومشناختی، ممکن هست یک جنگل از یک درختزار متمایز باشد. جنگل کم و بیش، تاجپوشی متراکم دارد، و شاخ و برگ درختان بـه هم مـیرسند یـا این کـه در هم تنیده مـیشوند؛ یک درختزار عمدتاً تاجپوش (سایبان) بازی دارد، کـه مقداری نور خورشید از بین درختان نفوذ مـیکند. بیشتر از تمام مناطق دنیـا جنگلهای برگ ریز معتدل بر اثر فعالیتهای انسان تحت تأثیر قرار گرفتهاند. درون اکثر مناطق معتدل، نواحی وسیعی از جنگلها به منظور احداث راههای کشاورزی از بین رفتهاند. این فرایند چندین قرن پیش درون اروپا آغاز شد و منجر بـه باقیماندن تعداد کمـی از جنگلهای خالی از سکنـه شد. درون شرق آمریکای شمالی، جنگل زدایی با ورود مـهاجران اروپایی آغاز شد اما هنوز بـه وسعت آنچه درون اروپا رخ داده، نرسیدهاست.
انسان آغازین تنـها درون پناه جنگل توانست بـه حیـات و تولید نسل خود ادامـه دهد، او نیـازمندیـهای روزانـه خود را از جنگل بدست مـیآورد. بدین سان احترام بـه درختان و احساس دوستی نسبت بـه آنها پدیدهای هست که منشأ بسیـار دیرین درون پندار انسانها دارد و افسانـههای کهن اقوام و ملل مختلف جهان، سرشار از اساطیر گیـاهی است.
طبقهبندی
جنگل منطقه وسیعی پوشیده از درختان، درختچهها و گونـههای علفی هست که همراه با جانوران وحشی نوعی همزیستی گیـاهی و جانوری را تشکیل داده و تحت تأثیر عوامل اقلیمـی و خاکی قادر هست تعادل طبیعی خود را حفظ کند. حداقل سطحی کـه برای تشکیل جنگل از نظر علمـی لازم هست بسته بـه نوع گونـه درختی، شرایط محیطی و غیره تغییر مـیکند. این مساحت درون شرایط معمولی حداقل ۳ هکتار (۳۰ هزار متر مربع) است. واژه جنگل از زبان سانسکریت هست و از راه فارسی بـه اکثر زبانهای اروپائی نیز وارد شدهاست و معنای جنگل طبیعی و بکر را مـیدهد.
طبقهبندی از نظر پیدایش
جنگل بسته بـه نوع پیدایش آن و خصوصیـات ساختاری بـه جنگل بکر، جنگل طبیعی، جنگل مصنوعی یـا جنگل دست کاشت طبقهبندی مـیشود.
جنگل بکرجنگل بکر یـا دست نخورده، جنگلی هست که بدون دخالت انسان بهوجود آمدهاست و ترکیب گونـههای درختی و درختچهای و علفی آن طوری هست که وضعیت کاملاً طبیعی را نشان مـیدهد. چوب و سایر فراوردههای آن درون همان سیستم طبیعی تجزیـه شده و به خود جنگل برمـیگردد. بهعبارت دیگر از جنگل بکر هیچگونـه موادی (زنده یـا غیرزنده) بـه خارج از آن حمل نمـیشود.
رویش چوبی جنگلهای بکر کـه به حالت تعادل رسیده باشند عملاً صفر است، یعنی همانقدر کـه چوب و سایر موادآلی تولید مـیشود همانقدر هم تجزیـه مـیشود یـا مـیپوسد، بـه عبارت دیگر چرخه رفت و برگشت مواد درون یک جنگل بکر چرخهای بستهاست.
در جنگل بکر بین تولیدکنندگان (گیـاهان)، مصرفکنندگان (جانوران) و تجزیـهکنندگان (جانوران ریز) یک اشتراک حیـاتی متقابل و پایدار برقرار است. جنگلهای بکر از تنوع زیستی بالائی برخوردارند و دارای اطلاعات ژنتیکی ارزشمندی هستند کـه تا بـه امروز بسیـاری کشف نشدهاست. امروز ارزش جنگلهای بکر بسیـار زیـاد هست هر چند کـه متأسفانـه روند تخریب کمـی و کیفی آنها درون دنیـا رو بـه افزایش است. امروزه سعی بر این هست که جنگلهای بکر باقیمانده بر روی کره زمـین را حفظ و از آنها بهعنوان ذخیرهگاههای اطلاعات ژنتیکی و تنوع زیستی استفاده شود. امروزه تبدیل جنگلهای بکر بـه جنگلهای صنعتی قابل توجیـه نیست و نگهداری آنها حتی از نظر اقتصادی نیز توجیـهپذیر است.
جنگل طبیعیجنگل طبیعی، جنگلی هست که بدون دخالت انسان بهوجود آمدهاست ولی انسان بهطور مستقیم یـا غیرمستقیم درون آن دخالت (بهرهبرداری) کردهاست. جنگلهای بکر، دستخورده و بهرهبرداری شده تبدیل بـه جنگلهای طبیعی مـیشوند. بهعبارت دیگر جنگلهای طبیعی، جنگلهای بکر دست خورده هستند. ترکیب درختان و سن آنها و تنوع گونـههای گیـاهی و جانوری درون یک جنگل طبیعی با جنگل بکر متفاوت هست و عموماً جنگل طبیعی از نظر زیستمحیطی فقیرتر از جنگل بکر است. با وجود این جنگلهای طبیعی قادر هستند چشماندازهای طبیعی هر منطقه را حفظ کرده و در اکثر موارد از جنگلهای مصنوعی یـا دست کاشت غنی تر و پایدارتر باشند. جنگلهای مصنوعی یـا دست کاشت یـا جنگل انسانساخت جنگلی هست که بـه دست انسان و با هدف مشخصی ایجاد شدهاست و هدف از ایجاد آن تولید چوب، ایجاد مناظر طبیعی، حفظ آب و خاک، ایجاد مناطق تفریحی و تفرجی و غیرهاست.
جنگل مصنوعیجنگل مصنوعی معمولاً بـه صورت نـهال کاری (درختکاری) بـه وجود مـیآید، هر چند این جنگلها را مـیتوان با کاشت بذر نیز بهوجود آورد. تجربه شدهاست جنگلهای مصنوعی کـه با این روش بهوجود آمدهاند پایدار و نزدیکتر بـه جنگلهای طبیعی هستند. جنگلهای مصنوعی کـه با همـه ایجاد شده، قلمستان نامـیده مـیشود (مثل قلمستانهای صنوبر درون بسیـاری از نقاط ایران). البته حتما متذکر شد کـه قلمستانها درون اکثر نقاط دنیـا از نظر حقوقی جزء جنگلها محسوب نمـیشوند. امروزه ایجاد جنگلهای مصنوعی درون دنیـا از اهمـیت بالائی برخوردار هست چرا کـه به افزایش نیـاز چوبی درون جهان پاسخ مـیدهد. چنانچه جنگلهایی درون زمـینهای زراعی و بایر با هدف تولید چوب با استفاده از روشهای پیشرفته زراعی از قبیل شخم زمـین، کود و غیره ایجاد شده باشد بـه آن زراعت چوب اطلاق مـیشود. حجم زراعت چوب درون زمـینهای غیرجنگلی درون تمام دنیـا درون حال افزایش است. علاوه بر سه نوع جنگلی کـه تعاریف آن ذکر شد درون ایران از اصطلاح بیشـه هم استفاده مـیشود. ما بیشـه را معمولاً به منظور پوشش گیـاهی بهکار مـیبریم کـه اطراف رودخانـه و شیـار درهها درون مناطق خشک ظاهر مـیشوند. این واژه بـه تجمع درختچهها و نیزارها نیز اطلاق مـیشود.
طبقهبندی از نظر اقلیم
بهطور کلی جنگل بـه بیومهایی گفته مـیشود کـه درختان و سایر گیـاهان چوبی درون آنها غالب هستند. جنگلها بر اساس خصوصیـات گوناگونی دستهبندی شدهاند. بر حسب عرض جغرافیـایی، جنگلها را بـه سه نوع یـا تیپ عمده دستهبندی مـیکنند کـه هر یک از این انواع، خود بـه گروههای کوچکتری تقسیم مـیگردند. این سه نوع جنگل بر اساس طبقهبندی بر حسب عرض جغرافیـایی عبارتند از: فواید خرس و گراز در جنگا جنگلهای حارهای یـا گرمسیری، جنگلهای معتدله، جنگلهای شمالی یـا تایگا.
جنگلهای معتدلهجنگلهای معتدله درون شرق آمریکای شمالی، شمال شرقی آسیـا و غرب و مرکز اروپا بـه چشم مـیخورند. فصلهای مشخص با یک زمستان مشخص، خصوصیت این جنگلها هستند. آب و هوای این جنگلها معتدل هست و یک فصل رویش ۲۰۰–۱۴۰ روزه درون آنها وجود دارد. دما از ۳۰- درجه که تا ۳۰ درجه سانتی گراد متغیر هست و مـیزان بارندگی سالیـانـه ۱۵۰۰–۷۵۰ مـیلیمتر مـیباشد. خاک این جنگلها حاصلخیز هست و بـه وسیله تجزیـه بقایـای گیـاهی و جانوری، غنی شدهاست. چتر یـا سایـه بان جنگلهای معتدله تراکم متوسط دارد و به نور خورشید اجازه نفوذ مـیدهد و در نتیجه، درون طبقه زیرین این جنگلها پوشش گیـاهی متنوع، غنی و بسیـار توسعه یـافتهای مـیروید و جانوران درون طبقات مختلف این جنگلها زندگی مـیکنند. پوشش گیـاهی جنگلهای معتدله با ۴–۳ گونـه درختی درون هر کیلومتر مربع مشخص مـیشود. خصوصیت درختان این جنگلها برگهای پهنشان هست که هر ساله مـیریزد. گونـههایی از بلوط، گردو، شوکران، راش، لاله درختی، صنوبر، نارون، افرا، بید و انواع گیـاهان علفی کـه در بهار گل مـیدهند از جمله گیـاهان این جنگلها هستند. پوشش جانوری این جنگلها با خرگوشها، سنجابها، انواع راسوها، پرندگان، گوزن، شیرکوهی، گرگ جنگلی، روباه، خرس سیـاه و انواعی از گربههای وحشی مشخص مـیشود.
جنگلهای معتدله درون یک طبقهبندی کوچکتر، برحسب توزیع فصل بارندگی شان، بـه جنگلهای مرطوب پهن برگ همـیشـه سبز و مخروطیـان، جنگلهای خشک مخروطیـان، جنگلهای مدیترانـهای، جنگلهای معتدل مخروطیـان و جنگلهای بارانی پهن برگ معتدل تقسیم مـیگردند.
در حال حاضر، جنگلهای معتدله فقط درون نواحی پراکنده و اندکی درون جهان باقیماندهاند.
جنگلهای جنب قطبی یـا تایگاجنگلهای شمالی یـا تایگا بزرگترین بیوم خشکی هستند. این جنگلها درون بین عرضهای جغرافیـایی ۵۰ و ۶۰ درجه شمالی درون کمربندی پهن درون اوراسیـا (اروپا و آسیـا) و آمریکای شمالی یـافت مـیشوند: دو سوم درون سیبری و بقیـه درون اسکاندیناوی، آلاسکا و کانادا. فصلها درون جنگلهای شمالی بـه تابستانهای نسبتاً گرم، مرطوب و کوتاه و زمستانهای خشک، سرد و طولانی تقسیم شدهاند. طول فصل رویش درون این جنگلها ۱۳۰ روز است. در جنگلهای شمالی یـا تایگا، دماها بسیـار پایین هستند. بارندگی عمدتاً بـه صورت برف هست و بـه ۱۰۰۰–۴۰۰ مـیلیمتر درون سال مـیرسد. خاک دارای ضخامت اندک، فقیر از مواد غذایی و اسیدی است. سایـه بان یـا چتر این جنگلها بـه شکلی هست که نور اندکی اجازه نفوذ پیدا مـیکند و در نتیجه، طبقه زیرین محدود شده و فقیر است. پوشش گیـاهی جنگلهای شمالی عمدتاً شامل مخروط داران همـیشـه سبز و مقاوم بـه سرماست کـه برگهای سوزنی شکل دارند. کاج، صنوبر و سدر از جمله این گونـههای گیـاهی هستند. پوشش جانوری این جنگلها شامل جانورانی از جمله دارکوبها، بازها، موش، خرس، گربه وحشی، روباه، گرگ، گوزن، موشهای پوزه دار، خفاشها، راسو، انواعی از خرگوشها و انواعی از سنجابها مـیباشد. قطع درختان بهطور گسترده کـه همچنان درون جنگلهای شمالی ادامـه دارد مـیتواند بـه زودی منجر بـه نابودی کامل آنها گردد.
جنگلهای شمالیاگرچه بعضی از نواحی جنگلهای شمالی به منظور سوخت و کاغذسازی قطع شدهاند، این منطقه از بسیـاری از تغییراتی کـه برای انواع دیگر جنگلها رخ داده گریختهاست. حدود ۱۲۰۰۰ سال پیش، اواخر دوران یخبندان کـه یخچالهای طبیعی، عقبنشینی د جنگلهای شمالی اندک اندک بـه سمت شمال پیش رفتهاند. قسمتهای عظیمـی از این جنگلها بر روی خاک یخ زده کـه به جز درون قسمت سطحی درون طول تابستان، همـیشـه یخ زده هستند رشد مـیکنند.
بومشناسی
عوامل زیستی و غیر زیستی رویشگاههای جنگلی با تأثیرات متقابلی کـه برهم مـیگذراند، سبب برقراری و تداوم سیکل حیـاتی درون جنگل مـیشوند بـه عبارتی دیگر این تأثیرات دینامـیک سبب ایجاد مراحل و فازهای تحولی درون جنگل مـیشود. جوامع جنگلی گوناگون درون نتیجه تأثیرات متقابل عوامل حیـاتی و غیر حیـاتی برهم درون طی دوران بسیـار طولانی کـه به مـیلیونها سال قبل بر مـیگردد؛ توانستهاند بر مبنای ویژگیهای اکولوژیکی و نیـازهای زیستی خود، مناطق مختلفی را تحت پوشش خود قرار دهند. بـه عبارتی دیگر هر گونـه گیـاهی شرایط اکولوژیکی خاصی را مـیتواند؛ تحمل کند و بر همـین اساس درون مناطق مختلف دنیـا پوشش گیـاهی متفاوتی را شاهد هستیم. بهطوریکه درون عرضهای جغرافیـایی پایین جنگلهای تروپیکال (مناطق حارهای) را شاهدیم و با افزایش عرض جغرافیـایی بـه ترتیب گونـههای مناطق مدیترانـهای، معتدله خزانکننده و در نـهایت گونـههای سوزنی برگ همـیشـه سبز (مناطق بوره آل) را مـیتوانیم مشاهده کنیم. اما این وضعیت درون برخی مناطق بـه دلیل تفاوتهایی کـه در شرایط اکولوژیکی بـه وجود مـیآید از جمله شرایط توپوگرافیک (پستی و بلندی)، ایک (خاک)، بیوتیک (زیستی)، کلیماتیک (آب و هوا)، ممکن هست مغایر با اصول کلی عنوان شده درون بالا باشد. بهطور مثال درون ارتفاعات مناطق تروپیکال (حارهای) چه بسا گونـههای مناطق معتدله و… را شاهد هستیم. اما آنچه را کـه باید بـه آن اشاره نمود این هست که اجزا اصلی تشکیل دهنده رویشگاههای جنگلی نیز مانند تمام جوامع زیستی درون طول حیـات خود همواره متأثر از عوامل طبیعی و غیرطبیعی، تحولات گوناگونی را سپری مـینمایند.
فواید
جنگل دارای فواید بیشماری هست که بیشتر آنها بر زندگی بشر اثر مثبتی مـیگذارند. درون جنگلها انواع قارچها، مـیوهها و حتی ساقههای گیـاهان و درختان دیده مـیشود کـه غذای عدهٔ زیـادی از انسانها را تشکیل مـیدهند. درختان جنگل گاز دی اکسید کربن هوا را دریـافت مـیکنند و طی عمل فتوسنتز، آن را تبدیل بـه اکسیژن مـیکنند. همچنین چوب درختانی جنگلی درون ساختمان سازی، تهیـهٔ کاغذ و تهیـهٔ وسایل منزل کاربرد دارد. جدای از همـهٔ اینها، سایـهٔ درختان جنگلهای انبوه، هر آدمـی را از گرمای طاقت فرسا نجات مـیدهد!
تخریب جنگلها
در جنگلهای طبیعی شروع سیکل تمامـی و تحملی درون جنگل و به تبع آن روند توسعه و پایداری درون اکوسیستمهای جنگلی همراه با مرحله تحولی «تخریب» همراهاست؛ بنابراین یک درخت جنگلی بعد از رسیدن بـه سن دیر زیستی فیزیولوژیک، یعنی زمانی کـه اندامـهای مختلف یک درخت جنگلی درون نتیجه کهولت سن و پیری، دچار نارسایی شدند، درون نتیجه اختلالاتی کـه در فعالیتهای بیولوژیکی گیـاه حادث مـیشود، کـه نماد ظاهری آن خشک شدن شاخهها و اندامـهای قسمتهای هوایی درخت (تاج)، کوچک شدن سطح تاج پوشش درخت، پوسیده و توخالی شدن تنـه درون اثر حمله آفات و بیماریها خواهد بود. درون چنین شرایطی با حدوث یک باد سنگین و با بارش سنگین نزولات جوی (بخصوص برف)، ایجاد زلزله، صاعقه، زمـین لغزش و سایر عوامل تخریب طبیعی، درختان مزبور افتاده و در نتیجه حرفههایی درون تاج پوشش جنگل ایجاد مـیشود کـه در واقع روندهای تحولی درون جنگلهای دست نخورده (جنگل بکر) از همـین نقطه آغاز مـیشود. (دلفان اباذری ۱۳۸۱). این مرحله تحول مـیتواند بهطور نسبی طولانی (در یک سیکل طبیعی) یـا کوتاه مدت (در نتیجه حدوث عوامل غیر مترقبه طبیعی) باشد (Emborg و همکاران ۲۰۰۰).
به دنبال ایجاد حفره درون تودههای جنگلی و تابش نور بر عرصه رویشگاه با مساعد بودن شرایط رویشگاهی و وجود بذر مناسب (به لحاظ کمـی و کیفی)، گروههای زادآوری بـه تدریج حفرههای موجود را پوشش مـیدهند کـه این مرحله از تحول تحت عنوان «مرحله تحولی تجدید حیـات» نامـیده مـیشود. گروههای زادآوری بـه مرور زمان و در نتیجه رقابت بین آنان بر مـیزان رشد قطری و ارتفاعی خود مـیافزاید و در این مرحله تعداد قابل توجهی از نـهالها مغلوب واقع شده و به تدریج حذف مـیشوند؛ ولی پایـههای موجود بر مـیزان رشد خود همچنان خواهند افزود، این مرحله را درون اصطلاح «مرحله تحولی صعود و افزایش رشد» یـا «مرحله تحولی تشکیل توده» نامـیده مـیشود. تودههای جوان تشکیل شده درون حفرهها، درون مراحل اولیـه بـه صورت یک جنگل جوان نسبتاً همسال بـه نظر مـیرسند کـه در اصطلاح تحت عنوان «فاز جنگل جوان» نامـیده مـیشوند. درون این تودهها بـه تدریج برخی از پایـهها کـه از شرایط رویشگاهی مطلوب تری مانند نور، رطوبت، خاک، جهت و… بهرهمند هستند از نظر رشد قطری و ارتفاعی از سایر پایـهها پیشی گرفته و ضمن ایجاد تفاوت آشکوب، تفاوتهایی نیز از نظر قطر نمایـان مـیسازند. درون این مرحله جنگل دارای ساختار پلکانی خواهد بود و به عبارت دیگر درختان با قطر و ارتفاع متفاوتی درون عرصه جنگل دیده مـیشوند کـه در اصطلاح این وضعیت را تحت عنوان «فاز تک گزیده» مـیتوان نامگذاری نمود. با عبور از این مرحله و به تدریج درختان موجود درون توده جنگلی بـه یک ساختار مشخصی مـیرسند کـه در آن درختان موجود دارای ارتفاع نسبی برابر (یک آشکوبه) و از نظر قطری نیز نزدیک بـه هم هستند. درون این وضعیت جنگل بـه ظاهر بـه توده جنگلی همسال نزدیک هست که از آن تحت عنوان «جنگل همسال دروغین» نیز اسم مـیشود، کـه این مرحله تحت عنوان «مرحله تحولی اپتیمال» نامگذاری مـیشود. تحولات درون جنگل چنانچه تحت مداخلات شدید انسانی قرار نگیرد درون جنگلهای طبیعی شمال ایران درون یک سیکل طبیعی حدود ۲۰۰ که تا ۲۵۰ سال بـه درازا مـیکشد (دلفان اباذری ۱۳۸۱ و Korpel ۱۹۹۵). اما درون جنگلهایی کـه تحت مدیریت قرار مـیگیرند، دخالتهای علمـی سبب آن مـیشود کـه طول هر یک از این مراحل تحولی را کوتاهتر نموده و در ضمن ارزشهای تولیدی درختان جنگلی را نیز افزایش مـیدهند.
اهمـیت حیـاتی جنگلها
جنگلها اهمـیتی حیـاتی دارند زیرا مأوای متنوعترین جوامع زیستی جهان و غنیترین تنوع زیستی زمـین هستند. درون درون جنگلها تعداد زیـادی از داروهای بالقوه و هزاران هزار گونـه دیده نشده و کشف نشده، پنـهان هستند. همچنین جنگلها توانایی تعدیل آب و هوای جهان را دارند و شرایط آب و هوایی کل زمـین را پایدار نگه مـیدارند. این نقش آنها بـه حدی مـهم هست که تخریب آنها مـیتواند موجب تغییراتی درون مقیـاس عظیم و گسترده درون آب و هوای کره زمـین شود.
با کمال تأسف، قطع درختان بسیـاری از جنگلهای معتدله باستانی و دارای قدمت طولانی را کـه اهمـیت حیـاتی به منظور ما و برای تمامـی گونـههای زیستی جهان دارند رو بـه نابودیاست. تقاضای فزاینده به منظور مسکن، کاغذ و انواع محصولات چوبی از حفاظت مطلوب جنگلها جلوگیری کردهاست و تنـها عاملی کـه مـیتواند جلوی نابودی کامل آنها را بگیرد استفاده عاقلانـه تر و محتاطانـه تر از جنگلها و تلاش گسترده و جدی به منظور کاشت مجدد درختان درون آنـهاست. بهرهبرداری بیرویـه از چوبهای درختان جنگلها، جنگل زدایی و کشاورزی بـه صورت سوزاندن زمـین و بهطور ضربتی درون این بیومها و چرای بیش از حد دام درون آنها ضربات مـهلکی بر این بیومهای ارزشمند هستند. تقاضای روزافزون انسان به منظور محصولات گوشتی بـه این وقایع دامن مـیزند. تخریب جنگلها طی سالها درون حد وسیع و با سرعتی هولناک اتفاق افتادهاست و در حال حاضر بسیـاری از جنگلها را از دست دادهایم و آینده بقیـه آنها درون گرو این هست که انسان، این گونـه خردمند! هر چه سریعتر از خواب غفلت بیدار شود و بقایـای این گنج گرانبهای هستی را از نابودی مطلق نجات دهد. جنگلهای بیـابانی شامل مناطق کویری و نیمـه کویری و استپی فلات کـه در دشت واقع هستند. اغلب درختچه و بوته دارد، مثل تاغ و گز و اسکنبیل و قیچ. مخلوط تاغ و گز هم جامعه تاغز را بوجود مـیآورد. جاهایی کـه آب یـا رود زیر قشری دارد تراکم این جوامع بیشتراست. گونـههای موجود درون این منطقه کلاه مـیر حسن، ریش بز، کاروان کش، شوره، اسکنبیل… جنگلهای فلات مرکزی (ایران و تورانی) شامل جنگلهای بیـابانی و کوهستانی فلات ایران جزء مناطق خشیمـه خشک غیر جنگلی محسوب مـیشود کـه نیمـی از سطح کشور را مـیپوشاند و دلایل آن خاک شور، بارندگی کم و گرمای زیـاد است. وسعت این جنگلها حدود سه مـیلیون هکتار برآورد شدهاست، چون خیلی وسیع(۳مـیلیون هکتار) و ناهمواراست تنوع اقلیمـی آن زیـاد هست و رویشـهای مختلف استپی و استپی کوهستانی و بیـابانی را پدیدآورده است. چون آب زیر قشری درون خاک وجود دارد و گونـهها بـه گرما و خشکی و شوری مقاوم هستند، درخت و درختچه و بوته بوجود آمدهاست کـه از لحاظ جنگلشناسی واقعاً جنگل نیستند ولی چون از آب و خاک و حیـات وحش محافظت مـیکنند جنگل نامـیده شدهاند. خود این جنگلها بـه دو دسته جنگلهای بیـابانی و جنگلهای کوهستانی فلات مرکزی تقسیم مـیشود
منابع
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط بـه جنگل درون ویکیگفتاورد موجود است.- ماهنامـه ترویجی سبزینـه شماره هشتم
- نشریـه بینالمللی فنی مـهندسی ایران
- نادری شـهاب، محبتعلی. ۱۳۷۷٫ تحقیقات بیوتکنولوژی درون راستای افزایش بازده جنگلها و مراتع. رهیـافت، شماره ۱۹٫
- Campbell, M. M. , A. M. Brunner, H. M. Jones, and S. H. Strauss. 2003. Plant Biotechnology Journal (1) 141-154
- Gartland, K. M. A. , R. C. Kellison, T. M. Fenning. 2002. Forest Biotechnology and Europe’s Forests of the Future. A Challenge Document for Presentation and Discussion at Forest Biotechnology in Europe: Impending Barriers, Policy, and Implications Edinburgh, Scotland
- Globerman, S. , I. B. Vertinsky. 1995. Forest Biotechnology in Canada: Analysis of Intellectual Property Rights and Protection of Higher Life forms
- k, T.K.1994. Technical overview of forest biotechnology research in the U.S. Proceedings of the 6th international Conference on Biotechnology in the Pulp and Paper Industry: Advances in Applied and Fundamental Research. pp 3–8
[جنگل - ویکیپدیـا، دانشنامـهٔ آزاد فواید خرس و گراز در جنگا]
نویسنده و منبع | تاریخ انتشار: Tue, 18 Sep 2018 11:01:00 +0000