فارسی۱ - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد

فارسی۱راه‌اندازی‌شده ۱ اوت ۲۰۰۹بسته‌شده ۳۱ دسامبر ۲۰۱۶متعلق به نیوز کورپوریشن
گروه رسانـه‌ای موبیقالب تصویر SDTVشعار همـیشـه آشنا، همـیشـه با شماکشور  امارات متحده عربیزبان فارسیگسترهٔ پخش خاورمـیانـهدفترهای مرکزی هنگ کنگ[۱]وبگاه www.farsi1.tv‌اییـاه‌ست V-11958-27500-7/8کابل

فارسی۱ (آوایش: فارسی‌وان، بـه انگلیسی: Farsi1) یک شبکهٔ تلویزیونی فارسی‌زبان بود کـه دفترهای آن درون استودیو سیتیِ دبی قرار داشت و روی ٔ یـاه‌ست برنامـه پخش مـی‌کرد.[۲][۳][۴] این شبکه از مرداد ۱۳۸۸ اقدام بـه پخش سریـال‌های خارجی با دوبلهٔ فارسی کرد و در ایران مورد توجه مخاطبان قرار گرفت. عهای لیسا ان مدیر ارشد اجرایی (ریـاست) شبکه، سعد محسنی بود و سینا ولی‌الله بـه عنوان مدیریت این شبکه با گروه موبی همکاری مـی‌کرد.[۵] کار دوبلهٔ سریـال‌های فارسی۱ توسط کمپانی‌های ثالث درون مراکز مختلف منطقه انجام مـی‌شد.[۶]

فارسی۱ سرمایـه‌گذاری مشترک گروه موبی و کمپانی نیوز کورپوریشن بود.[۷] گروه موبی درون سال ۲۰۰۲ توسط سعد محسنی، استرالیـایی افغان‌تبار، و و دو برادرش تأسیس شد.[۸]

آغاز

مجموعهٔ رسانـه‌ای استار درون ۲۳ دسامبر ۲۰۰۸ اعلام کرد کـه اوایل سال ۲۰۰۹ کانال تلویزیونی سرگرم‌کننده‌ای بـه زبان فارسی راه‌اندازی خواهد کرد. مسئولان گروه استار، هدف از راه‌اندازی کانال تلویزیونی بـه زبان فارسی را پخش برنامـه به منظور مخاطبان فارسی زبان درون سراسر آسیـا اعلام د. عهای لیسا ان بیشتر مخاطبان فارسی‌زبان درون ایران، افغانستان و تاجیکستان زندگی مـی‌کنند، اما استار دفتر بازاریـابی و فروش کانال فارسی‌زبان خود را درون شـهر دبی درون امارات عربی متحده قرار داده‌بود.[۹] این شبکهٔ تلویزیونی با همکاری گروه استار تی‌وی ایژا و گروه رسانـه‌ای موبی اداره مـی‌شد.[۱۰][۱۱]

مالکیت

فارسی۱ سرمایـه‌گذاری مشترک گروه موبی و کمپانی نیوز کورپوریشن بود.[۷] گروه موبی درون سال ۲۰۰۲ تأسیس شده‌است.[۸] برپایـهٔ آمار ژوئیـه ۲۰۱۰ روپرت مرداک حدود ۱۲٪ از سهام نیوزکورپ را درون اختیـار دارد کـه این سهام شامل ۳۸٪ از سهام رای‌دهندهٔ کمپانی نیز مـی‌شود.[۱۲] کـه به دلایلی نامشخص از اواسط سال ۱۳۹۶ فعالیت ان پایـان یـافت.

برخی از افراد درون ایران معتقدند کـه مالکان اصلی این برنامـه درون ایران بوده و به دلیل مشکلاتی کـه دولت ایران با فارسی۱ دارد این فرد پیدا شده و از طرف مالک اصلی ان فعالیت فارسی۱ پایـان یـافته‌است اما درست بودن این خبر هنوز مشخص نشده‌است

برنامـه‌ها

شبکه فارسی۱ بـه پخش برنامـه‌های سرگرم‌کننده و فعالیت‌های فرهنگی مـی‌پرداخت از جمله سریـال‌ها، برنامـه‌های پزشکی، گفتگوی تلویزیونی، برنامـه‌های نمایشی با موضوع حقوق زنان، آموزش‌های پزشکی، حفاظت از محیط زیست، موضوعات اجتماعی و فرهنگی، آسیب‌های مـهاجرت غیرقانونی و غیره. برخی از این برنامـه‌ها بـه صورت دوبله شده پخش مـی‌شدند.[۱۰] تعداد قابل توجهی از سریـال‌های با کیفیت آمریکایی پخش شده از این شبکه مانند یقه سفید تولید شده توسط فاتلویژن زیر مجموعه نیوز کورپوریشن یکی از شرکت‌های سرمایـه‌گذار فارسی۱ هستند. پخش مرتب موزیک‌ویدئوهای منتخب رادیو جوان درون بین برنامـه‌ها و دعوت از چهره‌های سرشناس درون برنامـه چندشنبه با سینا نیز از دیگر فعالیت‌های این شبکه بود.

برخی برنامـه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی

• چندشنبه با سینا، طنز اجتماعی انتقادی با اجرای سینا ولی‌الله[۱۳][۱۴]
• به نام زن، با موضوع حقوق زنان و مقابله با آزار جسمـی و روحی زنان[۱۵][۱۶]
• سرو نو، با موضوع حفاظت از محیط زیست[۱۷]
• برنامـه پزشکی دکتر آز (دکتر محمت آز)[۱۸]
• شو گفتگوی تلویزیونی اپرا (اپرا وینفری)
• سفر، فیلم سینمایی با موضوع آسیب‌های مـهاجرت غیرقانونی بـه استرالیـا بـه کارگردانی محمد قربان کریمـی[۱۹]
• همکاری با دولت استرالیـا به منظور هشدار دربارهٔ مـهاجرت‌های غیرقانونی

ساخت خود شبکه

ردیف نام کشور توضیحات ۱ رؤیـای شیرین ۲ سه نقطه‌ها انیمـیشن کوتاه ۳ یـادداشت‌های شـهرزاد انیمـیشن کوتاه ۴ چندشنبه با سینا سبک برنامـه لیت نایت شو ۵ آشپزخانـه آریـانا آشپزی ۶ جی وان موسیقی ۷ تازه‌های هالیوود اخبار دنیـای هالیوود

و پارازیت

در برخی مناطق کشور از جمله تهران، شیراز، مشـهد، اصفهان و تبریز این دارای پارازیت بود. وبگاه اینترنتی فارسی۱ از طرف جمـهوری اسلامـی شده‌بود.[۱۰]

در آغاز تابستان سال ۱۳۸۹ ارسال پارازیت روی فارسی ۱ بـه همراه چند شبکهٔ دیگر فارسی‌زبان آغاز شد. مسئولین این شبکه ابتدا دیگری را روی ٔ هاتبرد ارائه دادند اما آن نیز پارازیت بـه خود دید، که تا اینکه شبکهٔ فارسی۱ مجبور شد بـه ٔ یوتل‌ست نقل مکان کند. شبکه فارسی وان درون یوتل ست w3a با ۱۱۲۲۱ سیمبل ریت ۲۷۵۰۰ قابل دریـافت بود.. بعدها این شبکه درون ٔ یـاه ست قابل مشاهده بود.

سریـال‌های پخش شده

سریـال‌های کره‌ای سریـال‌های آمریکایی سریـال‌های آمریکای لاتین سریـال‌های ایتالیـایی سریـال‌های ترکیـه‌ای دیگر سریـال‌های اروپایی هندوستانالگو:Country data Ind همسر یـا دردسر حصار چوبی ویکتوریـا مرد مُرده آرزوی عروسک پارچه‌ای رازهای پنـهان جدایی ناپذیر عشق من، سام سون جسور و زیبا مونس و مونس پیمان خونین اسمش را فریحا گذاشتم انتخاب آخر دوست داشتنی من شوی اپرا کارتل واحد ضد مافیـا سعید و شورا جیمـی الیور و دوستان ققنوس هنوز وایسادیم همسایـه‌ها حریم شکسته رز سیـاه همسر من بی‌نظیره فرار از زندان عشق و ترس الیسا وادی گرگ‌ها افسانـهٔ افسونگر آشنایی با مادر تاوان شیطان مـی‌داند رویـاهای شیشـه‌ای ۲۴ الیسا کجاست ۴۹ روز باران دروغ دارما و گریگ سفری دیگر با من بمان ریبا نقاب آنالیـا مجردها دنیـای مالکوم همسان هر چه بادا باد چشم عزیزم اوالونا در آرزوی ازدواج مردان هرج و مرج اُرورا ماهی تنگ بلور خانواده مدرن پشت درهای بسته آتش بازی یقه سفید ترسا دو چهره توسعه ناتمام تقدیر وسوسه معجزه کوچک در جستجوی پدر کافه پرنس مـهره سوخته طلسم زیبا ملکه سوندوک روباه ‏(en)‏ هزاران بوسه داستان زندگی هوپ قلب زرد استخوان‌ها زندگی درخشان جاذبه شعله‌های هوس سرزمـین مادری بانوی طوفان خانـه مد شب بـه شب پشت دروازه‌ها عشق بهشتی تماس دلم برات تنگ شده بیداری

آخرین برنامـه‌هایی کـه پخش مـی‌شد

ساعت شروع[۲۰] شنبه یکشنبه دوشنبه سه‌شنبه چهارشنبه پنج‌شنبه جمعه ۱۷:۰۰ چندشنبه با سینا یقه سفید چندشنبه با سینا مـهره سوخته چندشنبه با سینا خانواده مدرن ۱۸:۳۰ دنیـای مالکوم ۱۹:۰۰ دکتر آز دکتر آز دکتر آز دکتر آز دکتر آز دکتر آز ۲۰:۰۰ بانوی طوفان واحد ویژه ۲۱:۰۰ رز سیـاه جی وان شو ۲۱:۳۰ داستان زندگی هوپ ۲۲:۰۰ تودرها مـهره سوخته چندشنبه با سینا

بازخورد درون ایران

فارسی۱ کار خود را از مرداد ۱۳۸۸ آغاز کرد و در ایران مورد استقبال و توجه بسیـار قرار گرفت.[۱][۲۱][۲۲] بـه گزارش دویچه وله، برخی از کارشناسان فرهنگی وابسته بـه دولت ایران این شبکه را «صهیونیستی» و با اه «هولناک» تشریح د و به باور آنان این شبکه توانسته‌بود با مجموعه‌هایی عامـه‌پسند و با استفاده از چاشنی‌هایی چون زنان و ان زیبارو و داستان‌هایی عاشقانـه درون جذب مخاطبان موفق شود و تماشاگری را کـه در پی نوعی سرگرمـی به منظور رهایی از دغدغه‌ها و خستگی‌های کار و زندگی اجتماعی بود، بـه دنبال خود بکشاند. درون همـین حال ناتوانی صدا و سیمای جمـهوری اسلامـی ایران درون جذب مخاطبان و بی‌اعتمادی عمومـی نسبت بـه این رسانـه نیز بر نگرانی‌های حکومت ایران افزوده بود.»[۱]

حتی درون بخش نامـه‌های ارسالی بـه مدارس جمـهوری اسلامـی ایران درون مقاطع ابتدایی و راهنمایی و دبیرستان نیز, تأکید بر صهیونیستی بودن این شبکه درون قالب پوسترها و نگاره‌هایی دیده مـیشد.

از دیدگاه خبرگزاری‌های داخل ایران

عدم توفیق و نبود راهبردی از پیش تعیین‌شده به منظور جذب مخاطب توسط صدا و سیمای جمـهوری اسلامـی ایران نیز مزید بر علت نگرانی دولت و حکومت ایران شده‌است.[۲۱][۲۲][۲۳] درون نشست برگزارشده «مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام»، دلیل عمده را «ضعف عملکرد صدا و سیما» عنوان د[۲۴] و کارگردانان عملکرد این سازمان درون حوزه سریـال را مورد اعتراض قرار دادند.[۲۵] ابراهیم رها درون مقاله طنزی درون روزنامـه اعتماد این موضوع را دستمایـهٔ کارش قرار داده‌است.[۲۶]عزت‌الله ضرغامـی رئیس صدا و سیما و نشریـه همشـهری جوان این انتقادات را رد د.[۲۷][۲۸] در گزارشی از رادیو زمانـه کـه شـهرنوش پارسی پور آن را تهیـه کرده‌است، دلایلی به منظور علاقه‌مندی بینندگان بـه تماشای سریـال‌های تلویزیونی این شبکه آورده شده‌بود.[۲۹] گفته شده کـه خواستن برقراری ارتباط با جهان بـه زبان فارسی از دلایل این علاقه‌مندی بود،انی کـه دوست داشتند دنیـایی را ببینند کـه به دنیـای خودشان شباهت داشت و نمـی‌خواستند ایرانی را ببینند کـه شباهتی بـه ایران واقعی شان نداشت .(اشاره بـه نوع برنامـه‌هایی کـه از تلویزیون داخلی ایران پخش مـی‌شود). از دیگر مزیت‌های سریـال‌های فارسی وان کـه در این گزارش آورده شده این بود کـه با اینکه این سریـال‌ها درون داخل کشور ایران تولید نمـی‌شد، اما از کشورهایی بودند (آمریکای لاتین و کره جنوبی) کـه مردم ایران هیچ کینـه‌ای از آن‌ها بـه دل نداشتند و با خیـال راحت بـه تماشای آن‌ها مـی‌نشستند.

• در ماه رمضان سال ۱۳۹۳ سریـالی تحت عنوان «هفت سنگ» از تلویزیون ایران پخش شد کـه منتقدان آن را کپی سریـال «خانواده مدرن» عنوان د کـه پیش از آن از شبکه فارسی وان پخش شده بود.[۳۰]

منتقدان

استقبال از این شبکه درون مـیان مسئولان ایران نگرانی‌هایی ایجاد کرده‌بود،[۱] اگرچه هنوز درون این مرحله کار نظرسنجی، تحلیل مخاطبان و بررسی اثر این شبکه صورت نگرفته و نظر کارشناسان درون حد تخمـین بود.[۲۱] بعداً حسن عباسی، رئیس مرکز بررسی‌های دکترینال امنیت بدون مرز، عنوان کرد «ما این سریـال‌ها را از منظر جامعه‌شناختی و روان‌شناختی و سایر مبانی آن بررسی کردیم، این برنامـه‌ها و شبکه‌ها یک تب و موج هست و این تب و موج درون کمتر از یک سال آینده فروکش خواهد کرد.» «بنده با این نظر کـه این نوع شبکه‌ها با محتوای کنونی مـی‌توانند درون راستای بسترسازی به منظور انقلاب نرم وارد عمل شوند، موافق هستم اما نمـی‌توان عملکرد این شبکه‌ها را درون راستای انقلاب مخملی قلمداد کرد.» و «بنده معتقد نیستم کـه این امر بـه فروپاشی خانواده‌ها منجر شود». او عامل جذابیت آن‌ها را عشق‌های ضربدری و مثلثی دانست بنابراین راه‌اندازی شبکه خصوصی درون ایران راه مناسبی به منظور مقابله با این شبکه نبود.[۳۱] او درون برنامـه دیروز، امروز، فردا این شبکه را زمـینـه‌ساز «زنای ذهنی» خواند.[۳۲] پیش از آن، وبگاه الف این شبکه را «سومـین حلقه از صف جدید مبارزه علیـه تولیدات رسانـه‌ای فرهنگی ایران بعد از ام‌بی‌سی پرشیـا و تلویزیون فارسی بی‌بی‌سی» نامـید.[۳۳] برخی کارشناسان فرهنگی نزدیک بـه دولت این شبکه را صهیونیستی، و مقدمـه تهاجم فرهنگی، درصدد تغییر باورهای دینی و اعتقادی مردم،[۳۱] ترویج خانواده‌های بی‌سامان، عادی جلوه خیـانت همسران و رابطه و پسر پیش از ازدواج مـی‌دانستند.[۱][۲۲][۳۴] علی گرانمایـه‌پور، کارشناس مسائل رسانـه‌های گروهی معتقد بود درون این مـیان مردم شـهرستان‌ها و قشر کم‌سواد جامعه تأثیرپذیرتر هستند.[۲۱]

از دیدگاه این منتقدین، این شبکه ظاهراً به منظور مردم فارسی زبانان تاجیکستان، افغانستان و ایران، اما درون اصل با تمرکز خاص روی مردم ایران جهت برنامـه درازمدتِ تهاجم، انتخاب محتوای سریـال‌هایش را با دقت و وسواسی خاص انجام مـی‌داد؛[۲۲][۳۵] چنانچه به منظور سرعت‌بخشی بـه پخش، کیفیت دوبله تحت شعاع قرار گرفته بود.[۲۲] این کارشناسان آنونس‌ها و وله‌های قوی این شبکه را نیز هدفمند دانسته‌بودند.[۳۵] رضا سیف‌پور درون وب‌گاه تابناک نوشته بود: «... وله‌های خاص غالباً با رنگ‌های صورتی از ویژگی‌های دیگر برنامـه‌های این شبکه‌است… رنگ صورتی خصوصاً آنجا کـه در کنار رنگ‌های تیره قرار مـی‌گیرد از رنگهای ویژه و مورد توجه شبکه‌های و بوده… بـه خصوص درون مجاورت رنگ تیره برانگیزاننده حس و غریزه درون مخاطب است.»[۲۲] عبدالله بیچرانلو، نویسندهٔ نشریـهٔ پگاه حوزه، پخش اذان درون ماه رمضان را به منظور جذب حداکثر مخاطب و ایجاد احساس نزدیکی فرهنگی با مخاطب؛ و پخش درام‌های کره‌ای را یک «دام» به منظور ترغیب مخاطب بـه دیدن دیگر برنامـه‌ها مـی‌دانست.[۳۵] مدیرکل آسیبهای اجتماعی قوه قضاییـه نیز ۱۵ درصد از طلاق‌های صورت گرفته، را متأثر از برنامـه‌های شبکه فارسی وان مـی‌دانست.[۳۶]

در آبان ۱۳۸۹ ارتش سایبری ایران وبسایت تلویزیون فارسی ۱ را بـه همراه تعداد زیـادی از وبسایت‌های مرتبط با گروه موبی از جمله تلویزیون طلوع، تلویزیون لمر، رادیو آرمان و … را هک کرد.

پایـان فعالیت

این شبکه درون سال ۱۳۹۵ (شمسی) بـه خواست خود تعطیل شد.[۳۷] پیش از آن درون مجموعه چندشنبه با سینا گفته شد کـه قسمت بعدی این برنامـه بـه علت تعطیلی فارسی۱ پخش نخواهد شد.

جستارهای وابسته

• زمزمـه (شبکه تلویزیونی)
• سینا ولی‌الله

منابع

پیوند بـه بیرون

• وب‌گاه فارسی۱
• کانال رسمـی فارسی۱ درون یوتیوب
• صفحه رسمـی فارسی۱ درون فیس‌بوک
• صفحه رسمـی فارسی۱ درون توییتر
• صفحه رسمـی فارسی۱ درون اینستاگرام
• صفحه رسمـی فارسی۱ درون گوگل پلاس
• جدیدترین فارسی ۱