گاباپنتین - ویکی‌پدیـا، دانشنامـهٔ آزاد

گاباپنتین سامانـه‌شناسی نام (آیوپاک) 2-[1-(aminomethyl)cyclohexyl]acetic acid داده‌های بالینی نام تجاری Fanatrex, Gabarone, Gralise, Neurontin, Nupentin AHFS/Drugs.com monograph مدلاین پلاس a694007 Licence data US Daily Med:link رده بارداری C(US) تجویز Oral داده‌های فارماکوکینتیکی فراهمـی زیستی Rapid, in part by saturable carrier-mediated L-amino acid transport system پیوند پروتئینی Less than 3% متابولیسم Not appreciably metabolized نیمـه‌عمر 5 to 7 hours دفع Renal شناسه شماره سی‌ای‌اس 60142-96-3 کد ATC N03AX12 پاب‌کم CID 3446 بانک‌دارو DB00996 کم‌اسپایدر 3328 UNII 6CW7F3G59X KEGG D00332 ChEMBL CHEMBL940 داده‌های شیمـی فرمول C9H17NO۲ وزن مولکولی 171.237 g/mol SMILES eMolecules & PubChem  (what is this?)  (verify)

گاباپنتین (به انگلیسی: Gabapentin)

رده درمانی: آنالوگ GABA.

اشکال دارویی: قرص

کاربرد

یک آنالوگ گاما آمـینوبوتیریک اسید هست که درون ابتدا به منظور درمان صرع تولید شد، قرص مدکتین برای چیه ولی درون حال حاضر به منظور استفاده‌های مختلفی از جمله کاهش درد، به‌خصوص دردهایی با منشأ عصبی (مانند سردرد و کمردرد) دارد. این دارو با نام‌های تجاری (برند) مختلفی درون داروخانـه‌ها عرضه مـی‌شود. قرص مدکتین برای چیه نورونتین، محصول شرکت فایزر و نیز آپوگاباپنتین، محصول شرکت آپوتکانادا از نام‌های شناخته‌شده هستند. قرص مدکتین برای چیه از جمله برندهای رایج ایرانی نیز مـی‌توان از نوروپنتین نام برد.

فارماکولوژی

گاباپنتین از نظر ساختمانی مشابه گامابوتیریک اسید (Gammabutyric Acid) است. اما درون بدن بـه گاما آمـینوبوتیریک اسید یـا آگونیست‌های آن تبدیل نمـی‌شود. این دارو مـهارکننده بازجذب گامابوتیریک اسید یـا از بین برنده آن نیست. هم‌چنین مکانیسمـی کـه به کمک آن گاباپنتین اثر ضد درد یـا ضد تشنجی خود را درون انسان اعمال مـی‌کند، هنوز مشخص نشده‌است.

اطلاعات شیمـیایی فارماکوکینتیک برخی اطلاعات پیرامون گاباپنتین فرمول شیمـیایی C9H17NO۲ وزن مولکولی ۲۳۷/۱۷۱ گرم درون مول فراهمـی زیستی سریع، درون صورت استفاده بـه مـیزان ۹/۰ گرم حدود ۶۰٪ و نیزدر صورت استفاده بـه مقدار ۸/۴ گرم حدود ۲۷٪ مـی‌باشد، غذا بیواویلیتی را بـه مـیزان ۱۴٪ افزایش مـی‌دهد. اتصال بـه پروتئین کمتر از ۳٪ متابولیسم تقریباً متابولیزه نمـی‌شود دفع از راه کلیـه دفع مـی‌شود نیم عمر ۷–۵ ساعت

موارد مصرف

گاباپنتین درون سال ۱۹۹۴ بـه وسیله اداره دارو و غذای آمریکا (FDA) به منظور درمان صرع پارشیـال (گاباپنتین همراه با سایر داروهای ضد تشنج مورد استفاده قرار مـی‌گیرد) تأیید شد. درون سال ۲۰۰۲ بـه پزشکان اجازه داده شد کـه از این دارو به منظور کاهش درد ناشی از ابتلا بـه زونا (نورالژی هرپسی) استفاده کنند. هم‌اکنون برخی از پزشکان از این دارو به منظور پیش‌گیری از سردرد مـیگرنی، درمان نیستاگموس و نیز کاهش دردهای نوروپاتیک (عصبی) استفاده مـی‌کنند. برخی معتقدند کـه در اختلالات دو قطبی نیز مـی‌توان از این دارو استفاده کرد؛ اگر چه درون این مورد هنوز اتفاق نظر وجود ندارد.

عوارض جانبی

در بزرگسالان خواب‌آلودگی، گیجی و نیز تورم اندام‌ها از جمله عوارض شایع مصرف گاباپنتین است. عوارض جانبی شایع درون کودکان بیشتر درون ارتباط با سیستم عصبی مرکزی هست که بـه گروه‌های زیر تقسیم مـی‌شود:

• اختلالات رفتاری، ۸۵٪ موارد
• رفتارهای تهاجمـی، ۱۳٪ موارد
• اختلالات تمرکزی، ۴۱٪ موارد
• بی‌قراری و نیز بیش‌فعالی، ۲۷٪ موارد
• پارکینسون، ۹۶٪ موارد

توجه

هرگز نباید دارو را بعد از یک دوره استفاده طولانی مدت به‌طور ناگهانی قطع کرد. قطع ناگهانی یـا سریع دارو مـی‌تواند سبب بروز عوارض درون بیمار شود. قطع تدریجی گاباپنتین درون طی چند هفته یـا چند ماه احتمال بروز عارضه را درون بیمار کاهش مـی‌دهد. دقت کنید کـه قطع ناگهانی داروهای ضد صرع سبب افزایش احتمال بروز تشنج مـی‌شود.

سوء استفاده و وابستگی

در مورد سوء مصرف گاباپنتین حتما متذکر شد کـه حتمأ تحت نظر پزشک روان درمان مربوطه مصرف گردد و در صورت مشاهدهٔ هرگونـه عوارض مذکور بـه پزشک روان درمان مراجعه شود؛ و در صورت مصرف دارو بیش از دو هفته؛ أکیداً قطع ناگهانی صورت نگیرد و با کاهش دوز مصرفی طی مدت یک هفته مصرف دارو را بـه حدأقل رسانیده و قطع نمائید. که تا از بروز عوارض جانبی دارو پیشگیری کنید.

استفاده درون دوران بارداری

گاباپنتین درون گروه C قرار دارد. به منظور استفاده از گاباپنتین درون دوران بارداری، حتما مزایـای استفاده از آن نسبت بـه آسیب احتمالی جنین سنجیده شود.

جستارهای وابسته

• پرگابالین

منابع

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیـا. «Gabapentin». درون دانشنامـهٔ ویکی‌پدیـای انگلیسی، بازبینی‌شده درون ۱۰ مارس ۲۰۰۹.